De Vlaamse Regering heeft een akkoord. Net als andere klimaatbewegingen vinden wij het onvoldoende: er zijn geen extra-investeringen voor klimaat en men wil met Europa gaan onderhandelen over uitzonderingen of versoepeling van Europese regels. Vlaanderen blijft bij kernenergie en de PFAS-beloften zijn vaag. Er komen wel forse investeringen voor het openbaar vervoer en de subsidie voor elektrische auto’s wordt gelukkig afgeschaft. Een paragraaf wekt echter veel achterdocht: de Vlaamse Regering wil beroepsprocedures tegen vergunningen verkorten en de adviezen uniform maken. Dat vraagt wat uitleg.

Het Schepencollege van Herzele geeft negatief advies voor de omleiding van de N42. Ook de gemeenteraad stemde een motie in dezelfde richting. De N42 verbindt Z.O.-Vlaanderen met de E40 en wordt door sommigen gezien als een nieuwe verbinding tussen Nederland en Frankrijk. Dit lijkt wel een politieke aardverschuiving in het veertig jaar oude dossier, waarin de discussie voortdurend gaat over verbetering van de bestaande weg of het leggen van een omleiding door de Schipstraat en een landbouw- en natuurgebied. Dertig jaar lang was een meerderheid van de partijen voor. Enkel LEEF! ging op de rem staan en steunde het lokale actiecomité tegen de omleiding. Nu zien ook Vooruit, CD&V en Open-VLD de omleiding niet meer zitten.

De Vlaamse Gemeenschap probeert al veertig jaar om de N42 (Wetteren-Geraardsbergen) her aan te leggen. Men hoopt op die manier Z.O.-Vlaanderen te ontsluiten en bijkomende industrie aan te trekken. Vorige omgevingsaanvragen werden steevast geweigerd door de Raad voor Vergunningsbetwistingen.

In de nasleep van het PFAS-schandaal met 3M in Zwijndrecht is gebleken dat langs de oevers van de Molenbeek het grondwater historisch zwaar vervuild is met PFAS ten gevolge van lozingen van afvalwater door verschillende actieve en opgedoekte textielbedrijven. Daardoor gelden langs de oevers van de Molenbeek “no-regret maatregelen”: contact met de grond vermijden, handen wassen en voeten afvegen na het betreden. 

Vervuiling rond ex-stort Ghistelinck breidt uit. Wat doet gemeente? Climaxi tikte de actuele analyseverslagen op de kop die de vervuiling aangeven op en rond het ex-stort Ghistelinck aan de Meirestraat te Kruisem. Zowel de studies rond vervuiling met zware metalen en chlorides als die rond PFAS geven meer vervuiling aan dan voorheen. Men plaatste nieuwe peilputten (een deel van de oude putten was verdwenen !?) en ging opnieuw aan het meten. In de helft van die peilputten werden opnieuw alarmerende waarden gevonden die vb. wat chloriden betreft dit keer tot 2210 milligram/l gaan i.p.v. 1490 milligram/l. Tienmaal de saneringsnorm dus, in plaats van zeven. 

In Kortemark vroeg Silvamo in 2022 een verlenging van haar stortvergunning aan. Silvamo is een categorie 2-stortplaats voor niet-gevaarlijk afval. Het stort is in handen van Renewi en DEME. In de hervergunning wordt de poort opengezet om er vervuilde PFAS-gronden te storten. Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir stond Silvamo toe om afval met een PFAS-gehalte tot 50 000 000 nanogram per kilogram droge stof te storten. Nochtans liet de Vlaamse Milieumaatschappij klaar en duidelijk weten dat de milieukwaliteitsnorm voor PFOS van 0,65 nanogram/l nu reeds wordt overschreden in de Speyebeek en de Handzamevaart, ter hoogte van de stortplaats. In meerdere peilbuizen rondom het stort zijn er grote tot erg grote overschrijdingen van de milieukwaliteitsnorm opgemeten. 
 

In 2019 voerde Antwerpen Schaliegasvrij actie rond plastickeutelvervuiling in het estuarium van de Schelde. Uit burgeronderzoek blijkt dat de keutelvervuiling veel meer voorkomt dicht bij de petrochemische cluster in de haven. Plastickeutels of pellets zijn kleine plastic granulaatkorrels ter grootte van een rijstkorrel. Ze worden door de industrie samengesmolten tot bouwstenen voor kunststof en plastic. In 2017 kondigde de Port of Antwerp met veel grote woorden Operation Clean Sweep aan. Een vrijwillig samenwerkingsverband tussen producenten van keutels en transportfirma’s. Het geheel wordt gecontroleerd door Plastics Europe en EuPC, de belangenbehartigers van de Europese plasticindustrie en de transportsector. Er werd één stofzuiger aangeschaft om de keutels op te zuigen.

In juni verscheen het gefaseerd beschrijvend bodemonderzoek over de pluimvervuiling rond Indaver. Climaxi kon pas recent aan de studie en stelt vast dat de vervuiling rond Indaver zwart op wit bewezen staat. Het grondwater onder de Hooge Maey en de afvalverbrandingsoven zijn sterk vervuild met PFAS. Onder de Hooge Maey spreken we over gemiddelde concentraties van 5 100 000 ng/l waar 100 ng/l de norm is die Vlaanderen oplegt. Het rapport raadt af om het grondwater nog te gebruiken voor bedrijfsprocessen. Bij de bodem bij de verbrandingsovens spreken we  over 3 400 000 ng/kg ds. Het rapport geeft de hoogste prioriteit om een saneringsplan op te stellen voor de omliggende landbouwgrond in Ettenhove polder. Het gevaar dat deze concentraties verspreiden is groot.

In 2022 kondigde overheid en NMBS een grote investering in treinen aan. De ambitie was om tegen 2032 tot 30% meer reizigers te vervoeren. Eind dit jaar zouden er al extra treinen ingelegd worden. Zo zouden er meer en later treinen zijn tussen steden. Vandaag komt aan het licht dat de NMBS op de rem gaat staan. 13 van de 15 projecten worden uitgesteld. Hoofdreden? Te weinig personeel. Climaxi interviewde Günther Blauwens van ACOD Spoor in het voorjaar van 2024. 

Een honderdtal actievoerders hebben zaterdag in Geraardsbergen gepleit voor een effectievere aanpak van het overstromingsprobleem in de Denderstreek. Ze vinden het plan van de overheid ‘Ruimte voor Water’ een goede vertrekbasis meer willen toch nog een aantal dingen veranderd zien.

Het Plan Ruimte voor water voorziet om meer plaats te maken voor water in de Denderstreek, de sluizen te vernieuwen en aan natuurontwikkeling te doen. Daarbij worden een negentigtal huizen onteigend in Geraardsbergen, Ninove en Denderleeuw. De actievoerders begrijpen dit standpunt maar pleiten voor brede tegemoetkomingen en sociale begeleiding van de getroffenen. Een paar van deze gezinnen waren op de actie aanwezig: “Wij kregen nu wel allemaal een brief maar daar staat zeer weinig concreets in over onze toekomst. Duidelijkheid en een persoonlijke aanpak blijven ver te zoeken.”. De organisatoren (vzw Climaxi, Denderhoop en vzw ’t Uilekot) pleiten ook voor een Vlaams streng verbod op nieuwe bouwprojecten in overstromingsgebied. Simon Van Parijs: “Als het van de gemeentebesturen afhangt dan komt er gewoon geen strenge aanpak. Tot op vandaag worden er projecten goedgekeurd in overstromingsgebied.” Ze pleiten ook voor een verdere zuivering van de Dender: “Op termijn moet de Dender een rivier worden die de toeristische ader is van de Denderstreek. Door de klimaatverandering en het afbreken van openbare infrastructuur als de Dok in Geraardsbergen wordt de overheid gedwongen om ervoor te zorgen dat in de Dender kan gezwommen worden.”