Jan Mees is directeur van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) en professor mariene biologie aan de universiteit van Gent. Samen met zijn collega Colin Janssen schreef hij het boek ‘De Onbekende Zee'. Een mooi werkstuk dat enorm veelzijdig is. Beide heren hebben het over de ontginning van mangaanknollen op de oceaanbodem, de zee als apotheek, vreemde schoorstenen op de bodem van de oceaan en warme waterstromen die  mee ons klimaat bepalen. Eén van beiden vonden we op de hoogste verdieping van het nieuwe VLIZ-gebouw in Oostende.

In het decembernummer van het door Climaxi uitgegeven Visserijblad luidden wij de alarmklok over het visbestand in de Zuidelijke Noordzee. Vissers lieten ons weten dat garnalen, tong en andere soorten er dramatisch op achteruit gaan. Het Vlaams Parlement discuteerde vandaag over deze problematiek. Ministers Crevits wil het visbestand beter monitoren maar voorziet geen maatregelen tegen de vernietigende flyshoot-techniek die vooral door Nederlandse vissers gebruikt wordt in onze Noordzee.

Ook in de visserij is er groot en klein. Zijn er mensen met veel geld en mensen met weinig geld. En dat de eerste groep meer macht heeft dan de tweede, dat is ook algemeen geweten. Dat macht soms misbruikt wordt dat weten we ook allemaal. Niets nieuws onder de zon dus, als we stellen dat het er ook in de visserij zo aan toegaat.

Elk jaar geeft de sociale klimaatbeweging Climaxi een tijdschrift uit rond visserij en de zee: het in 2015 van Flor Vandekerckhove geërfde HVB. Dit jaar werd het een bijzonder nummer: we kwamen tot de vaststelling dat de Zuidelijke Noordzee compleet leeggevist is. Er zitten amper nog garnalen en krabben, tong en pladijs zijn verdwenen. Of ze zijn er, maar ze worden door grote schepen met flyshoot-netten (3 km lang) opgevist. De kleintjes staan ernaar te kijken en vechten om een bete brood. Ondertussen varen grote trailers met de buit naar de Faeröer om daar ladingen of ticketjes uit te wissen.

Het uitroeien van miljoenen walvissen is verwoestend geweest voor het mariene milieu. De destastreuze afname van het aantal walvissen in de loop van de laatste eeuwen heeft ook de visstanden doen afnemen. U leest het goed. Hoe meer walvissen, hoe meer vis. Ze zorgen er juist voor dat er meer krill en vis komt. Dit wordt ook wel de krill paradox genoemd. Meer en belangrijker nog, ook inzake klimaatverandering is de walvis cruciaal. Lees de gastbijdrage van Pieter Vermeersch voor het Climaxi Visserijblad 2022 nu online.

Volgens Nederlandse en Belgische media zou het krioelen van garnalen tussen Oostende en Zeeland. Men spreekt van legendarische oogsten en een klein natuurlijk wonder… Alleen: de Belgische visser vangt die garnalen blijkbaar niet. Volgens vzw Climaxi heeft dat gedeeltelijk te maken met Nederlandse visserijdruk en een uitgedunde Belgische kustvloot. België moet investeren in de kustvaart, zegt Climaxi.

Op onze kleine begrensde planeet kan elke element dat zich in de vrije natuur bevindt een grondstof zijn. Althans door de bril van de noeste nijveraars van het economische leven bekeken. Zo worden bomen grondstof, wordt schone lucht grondstof en worden dierlijke producten ook grondstof. Zelfs onze hersenen worden zo een strategische grondstof volgens sommigen. Waarom zou zand dan een uitzondering zijn? Privé-firma’s halen de zee leeg aan belachelijke prijzen.

Op zondag 8 mei protesteerden in Nieuwpoort 120 zeil- en vissersboten met elke 4-5 passagiers tegen de aanleg van de Colruyt-mosselboerderij voor de kust van de badstad. De mosselboerderij bemoeilijkt de toegang tot de haven van Nieuwpoort en privatiseert de zee, zeggen de actievoerders. Climaxi zocht uit dat Colruyt voor deze winstgevende operatie ruim gesubsidieerd werd en nauwelijks concessiegeld betaalt.

Deze morgen voerden vissers, zeilers, het Stadsbestuur van Nieuwpoort en Climaxi actie aan de Colruyt in Nieuwpoort. Ze protesteerden samen tegen de net opgestarte mosselboerderij van Colruyt. Colruyt heeft geen zin om te wachten op de resultaten van procedures bij de Raad van State en startte vorige week de werken. Climaxi steunt de actie o.a. omdat de zee niet geprivatiseerd mag worden. Visserij en andere gebruikers krijgen alsmaar minder ruimte.

De Europese Commissie legaliseerde deze zomer sluiks de industriële ‘Flyshoot-visserij’ binnen de 12 mijlszone van de Noordzee. Daardoor verhoogt de druk op de regionale visserijbestanden, die net aan het bekomen waren na het verbod opp elektrische pulsvisserij. Lidstaten of het Europees Parlement kunnen deze beslissing nog terug draaien door in beroep te gaan voor 15 september.