Verzet tegen de trein van 44x Fukushima in het Duitse Wendland
Vrijdagavond 24 december komt een groep actievoerders uit Brussel aan in het Widerstandsnest Metzingen. Er is veel activiteit: een volle circustent voor de plenaire vergadering op de vooravond van de schottern-actie, affiniteitsgroepjes verzamelen reeds voor nachtelijke acties, er wordt gepraat, gedronken en gegeten,... We willen op tijd gaan slapen voor de actie van de volgende ochtend. Echter omstreeks 23u30 nadert een politiekonvooi het kamp.
Het wil de weg voor het kamp oprijden tot voor de ingang. We
interpreteren het als een regelrechte provocatie van de politie om ons nog voor de actiedag af te matten. Er wordt een barricade met tractoren opgetrokken om het kamp te verdedigen en activisten beginnen stenen, flessen, verfbommen en andere voorwerpen te gooien naar de politiemacht. Het gloednieuwe waterkanon van 1 miljoen euro “WaWe 10000” plaatst zich vlak voor de ingang van het kamp en wordt ingezet. Gelukkig vertrekt de politiemacht een uur later. We gaan slapen in onze tentjes.
De volgende ochtend is een vertrek voor de actie Castor Schottern (http://www.castor-schottern.net/castorschottern-call-2011/) gepland om 10u. De Duitsers zijn stipter dan wat we gewoon zijn in Brussel. We missen het grote vertrek en vertrekken een halfuur later met onze affiniteitsgroep. De sporen liggen veel verder dan verwacht. We wandelen zo'n drie uur in het bos. Bijna aangekomen, ontmoeten we 2 andere affiniteitsgroepen. Met zo'n 25 actievoerders beslissen we om door de politieblokkade voor ons te breken. De strijdkreet “alerta, alerta, antifascista!” klinkt en we lopen richting sporen. Het gaat snel en het is moeilijk om het overzicht te behouden. Even later staan we met 3 op de sporen. We beginnen te “schottern”, d.w.z. steentjes weg te graven om de sporen te saboteren. De politie stormt echter op ons af en we beseffen dat we met te weinig zijn om de actie voort te zetten. Om matrakslagen, pepperspray en een arrestatie te vermijden, trekken we na enkele uitgegraven steentjes snel weer terug. In totaal werden 19.000 agenten ingezet. Vooral de actie Castor Schottern werd bijna onmogelijk door een grote politie-aanwezigheid nabij de sporen.
Aan een infopunt (een rustplaats die door de politie wordt gerespecteerd waar men iets warms kan eten en drinken en Radio Freies Wendland beluisteren (http://castorticker.de/)) doen we nieuwe krachten op en vernemen we dat de actie Widersetzen vanuit het kamp in Hitzacker erin slaagde om met 2000 actievoerders een “Schienenblockade” of zitblokkade op de sporen te installeren ter hoogte van Harlingen. We beslissen er naartoe te gaan. Het is zo'n twee kilometer wandelen, maar omdat de politie de toegangswegen verspert, moeten we door het dichte bos gaan. Bovendien valt de nacht vroeg: om 16u30 is het al donker. Met gedoofde lampen sluipen we richting Harlingen. Verschillende malen moeten we halt houden om te ontkomen aan politiepatrouilles. Bij de laatste 50 meter is het prijs: de politie merkt ons op, de spotlichten worden op ons gericht en agenten roepen dat we moeten halt houden. We negeren het bevel en versnellen. Even later bevinden we ons in een groot feest met muziek, kampvuur, eten... op de sporen! De Gentse verganistische actiekeuken Kokerellen (http://kokkerellen.org/) is ook van de partij. We installeren ons en genieten van de uitstekende sfeer. 's Nachts beslist de politie echter om de sporen te ontruimen.
We belanden in een “Kessel”, een ketting politiewagens die een openluchtgevangenis vormen. We moeten er overnachten. Het is koud. Om een vrijlating af te dwingen, wordt vanaf de ochtend de druk op de politie op twee manieren opgevoerd. Enerzijds is er een petitie-initiatief. Dat stelt dat de opsluiting illegaal is en wil via een rechter de vrijlating afdwingen. Wij voelen ons meer geroepen tot een meer directe actievorm om druk te zetten. Met de strijdkreet “wir gehen raus!” trekken we met een deel van de gevangenen naar de rand van de ketting. Bij de ontsnappingspoging krijgt iemand van onze groep traangas in het oog. De druk wordt nog verder opgevoerd door het in brand steken van één van de chemische toiletten. Ook enkele projectielen vliegen richting politie. Omstreeks 13u beslist de politie ons vrij te laten. We zijn blij want we vreesden vast te worden gehouden tot de doortocht van de castortrein. Echter door de talrijke acties waaronder een zeer succesvolle blokkade van de boerenvereniging “Bauerlichen Notgemeinschaft” (http://www.youtube.com/watch?
v=_DPdtGNRZRk&feature=youtube_gdata_player) die er met een lock-on in piramidevorm in slaagde 15 uur lang de sporen te bezetten, was dit niet haalbaar voor de politiediensten.
Het waren 48 intense uren met een kamp onder aanval, een lange wandeling door de bossen, een spannende poging tot steentjes graven, een zitblokkade op de sporen, een koude nacht in gevangenschap en pogingen om uit te breken. Voor de blokkade van “X-tausendmal quer” op de weg (tussen eindstation voor de trein Dannenberg en eindbestemming Gorleben) hadden we geen energie meer over.
Een Castorkamp in België?
Vzw Climaxi ondersteunde onze reis naar het Wendland. In ruil zouden we inpiratie opdoen en een bijdrage proberen leveren aan bewegingsopbouw in België. We zijn dan ook zeer blij aan te kondigen dat we erg enthousiast zijn om na te denken over de mogelijkheid van een eerste Castorkamp in België.
Ook in België voeren mensen al directe actie tegen kernafvaltransporten. In 2007 hielden actievoerders een transport op door zich vast te ketenen aan de uitrijpoort
(http://www.indymedia.be/index.html%3Fq=node%252F8358.html). Het ging om een transport van kernafval tussen de opwerkingsfabriek van AREVA in La Hague in Frankrijk en een tijdelijke opslagplaats van
Belgocprocess in Mol-Dessel. Dit jaar nog blokkeerde Greenpeace de sporen om een castortransport tussen de kerncentrale van Borssele in Nederland en La Hague door België tegen te houden
(http://www.greenpeace.org/belgium/nl/multimedia/videos/Greenpeace-actie-in-Essen-tegen-nucleair-transport/). Een Castorkamp zou nieuw zijn in België, maar de laatste jaren vonden wel drie Klimaatactiekampen plaats.
Qua infrastructuur lijkt een Castorkamp bovendien erg op een Klimaatactiekamp. Zou de expertise van de initiatiefnemers van het Klimaatactiekamp kunnen aangewend worden voor de strijd tegen kernenergie?
Alleszins denken we dat er veel energie is om een eerste Belgisch Castorkamp op poten te zetten. De tientallen Belgen die reeds in Duitsland aan het verzet tegen de castor hebben deelgenomen, zien dit ongetwijfeld zitten. Bovendien was er dit jaar in Brussel een 1000-koppige betoging voor kernuitstap en eveneens de mensen van het Klimaatactiekamp zijn mogelijk geïnteresseerd om iets te doen rond het thema. Met de kernramp in Fukushima komt de bevolking ook vijandiger te staan tegenover kernenergie. In de regio van Mol-Dessel is reeds jarenlang lokaal verzet tegen het kernafval.
Interessant is ook de ervaring van het Franse Valognes waar dit jaar voor de eerste keer een Castorkamp werd ingericht (http://valognesstopcastor.noblogs.org/). Er werd stevig verzet gevoerd tegen de castor en het kwam tot hevige confrontaties met de politie (http://www.youtube.com/watch?v=vChIyVpfhSc&NR=1&feature=endscreen). Met 400 zeer gemotiveerde actievoerders slaagde men erin kernenergie te contesteren in een land waar de vervuilende en gevaarlijke energievorm koning is.
Een element dat we eveneens als belangrijk ervaarden in Duitsland is het respect voor een diversiteit aan actievormen. Zo vertrokken in het Wendland vanuit de kampen Hitzacker en Gedelitz de geweldloze directe acties Widersetzen en X-tausendmal quer, terwijl de actievoerders in de kampen Dahlem en Metzingen verregaande directe actie ondernamen tegen de castor en bereid waren tot een hoog confrontatieniveau met de politiediensten die dit wilden verhinderen. In België zijn er regelmatig directe massa-acties vanuit de vredesbeweging tegen kernwapens en de NAVO. Deze worden echter gecontroleerd door een organisatie die van de actievoerders vraagt dat ze een geweldloosheidsverklaring ondertekenen. Meer vrijheid voor actievormen zou interessant kunnen zijn en het doorbreken van de verregaande sociale pacificatie in dit land kunnen mogelijk maken. Weliswaar moet er wederzijdse tolerantie zijn en mogen laagdrempelige acties van meer geweldloze actievoerders niet in gevaar worden gebracht.
We denken dat een Castorkamp in België een groot succes kan worden. Het vergt weliswaar veel energie van vrijwilligers, maar kan ook resultaten neerzetten. Zoals in het recente verleden in dit land directe massa-acties zoals Bomspotting en de veldbevrijding in Wetteren erin slaagden de problemen van kernwapens en ggo's zichtbaar te maken, zou een Castorkamp kernafval en kernenergie kunnen contesteren. Actievoerders zouden hier het reeds bestaande lokaal verzet een serieuze duw in de rug kunnen geven. Naast een grote actie, zou een kamp bovendien een uitvalsbasis kunnen zijn voor allerlei acties van affiniteitsgroepen. Het doel zou zijn om de Castor rechtsomkeer te doen maken. Wil de trein toch passeren, dan zal een grote politiemacht nodig zijn om de doortocht mogelijk te maken. Kortom, kernenergie zou door het verzet plots hoog op publieke agenda kunnen komen te staan. Ook gemotiveerd om mee na te denken over een Castorkamp in België? Zeer waarschijnlijk volgt binnenkort een call-out om hierover samen te zitten!
Actiegetuigenis van klimaatactivist Luc Schrijvers:
Er waren verschillende protestkampen in het Wendland. Ik ging naar het kamp in Dahlem. Op donderdagnacht zagen we niet ver van onze bestemming een wegwijzer “camping”. We kwamen terecht op een camping waar een grote tent was opgebouwd waar politieéénheden konden gaan eten. Een kok kwam naar ons toe en nodigde ons uit voor een kom soep. We moesten er hartelijk om lachen dat we in het hol van van de leeuw waren terecht gekomen.
Het moet je maar overkomen =)
Even later vonden we het kamp en gingen we slapen. Vrijdag was een dag van kennismaking met het kamp en de actievoerders. De keuken werd gedeeltelijk uitgebaat door de groep die kookte in het klimaat actie kamp 2011: onze vrienden van Le Sabot uit Nederland en Bremen. Mijn Belgische vrienden vonden dat ik om gezondheids- en veiligheidsredenen beter niet met hen deelnam aan de actie Castor Schottern, maar een rol van mensenrechtenobservator kon opnemen. Ze waren zeer bezorgd om mij. Uiteindelijk kwam ik wel als één van de eersten op de sporen aan =)
Vrijdagavond was er een bijeenkomst met afgevaardigden van iedere affiniteitsgroep. Daar werd de strategie besproken voor de acties van de volgende dag. Wie volgt de gele vlag ? Wie volgt de blauwe vlag? De personen achter de gele vlag gingen als eersten in de aanval zodat de tweede groep beter voorbij de politie kon geraken. M.a.w. de personen achter de gele vlag probeerden de politie af te leiden zodat de personen achter de blauwe vlag voorbij de politie konden geraken zonder al te veel hindernissen. De twee groepen zouden zich tevens opsplitsten in telkens kleinere groepjes. Dit gebeurde ook effectief.
Ik zelf besloot om het advies van mijn vrienden te volgen en met de observators en medisch personeel mee te gaan. De acties gingen van start op zaterdagochtend. Opgestaan om 8u en na het ontbijt vertrokken richting spoor op 5km van het kamp. In de lucht hingen verschillende helikopters. Ploeterend door de velden probeerden we het spoor te bereiken. De politie probeerde ons echter tegen te houden. Ik verwijderde mij van de groepen en kon ongehinderd mijn weg verder zetten. Sommige politieagenten hielden me tegen en ik maakte hen duidelijk dat ik mensenrechtenobservator was en liet tevens mijn badge zien waarop een rood kruis te zien was met daarop "neurostimulator " .... Intussen lukte de tactiek van splitsende groepjes. De politie wist hierdoor niet waar begonnen :-)
Zonder het goed te beseffen stond ik op zeker moment op het spoor . De politie had haar handen vol met activisten die ze gevangen hielden. Eens op het spoor, zat de politie ook echt achter mij aan. Ik riep hen weer toe dat ik mensenrechtenobservator was. Ze stuurden me richting bos van waar ik het gebeuren kon observeren. De politie met paarden zaten de activisten achterna gevolgd door het voetvolk. Er werden flinke tikken uitgedeeld. Op een gegeven moment werden actievoerders samengedreven en moesten ze op de grond gaan liggen. Ik besloot om solidair te zijn met de gevangen activisten en me ook te laten arresteren. Ik nam waar hoe een politieagent meermaals op de hielen stapte van een gewonde activist. Ik liet duidelijk merken dat dit niet kon. De politieagent riep toe: theater manneke... Daarna kreeg ik last van spasmen rond mijn neurostimulator in mijn lichaam. Ik hoefde gelukkig van de politie niet te knielen of te zitten. Door de zware inspanning moest ik zwaar ademhalen. Op een gegeven moment heeft men medische hulp erbij gehaald, alsook voor twee andere licht gewonde activisten. Er werd voortdurend over mij gepraat (wist een gevangen genomen activiste me te vertellen in het engels ..). Ik wilde echter geen voorkeursbehandeling . Echter werd ik apart genomen. Er werden 4 foto's van mij genomen: twee foto's met berenmuts op die ik gekregen had van een jonge man uit Bremen die in de keuken werkte.
De verantwoordelijke van de politie-éénheid sprak ons toe in het Duits. Op het einde maakte ik duidelijk dat ik het niet verstaan had. Hij nam mij apart om enige toelichting te geven over onze arrestaties. Ik kwam te weten dat deze politieagenten van Hannover waren en ieder droeg het nummer 72 op hun helm. Ze droegen echter geen naam of persoonlijk nummer. Een Duitse agente die Nederlands sprak verstond niet dat kon ik door de andere politie-éénheden niet eerder werd aangehouden, maar gewoon mijn gang kon gaan. Ik moest niks tekenen en men heeft me terug (te voet ) naar het kamp terug gestuurd. Wat er met de andere gebeurde weet ik niet. Maar wat ik begrepen had van de politie hadden zij stenen onder de treinsporen proberen weg te halen en ik vermoed dat ze ergens naar toe gebracht werden. De politie wilde zeker geen mensenrechtenobservator als pottenkijker..
Onderweg kwam ik een wagen tegen met enkele activisten uit het kamp. Ze brachten mij terug naar Dahlem. Onderweg waren er door de politie overal controleposten opgeworpen. In het kamp heb ik met verschillende personen gesproken en onze avonturen gedeeld. Het werd vroeg donker, het was koud en er was zeer veel wind. Er waren nieuwe meetings ter voorbereiding van meer acties voor zondag. Affiniteitsgroepen zaten rond kleine vuren samen om komende acties te bespreken. Ik ging echter vroeg slapen. Het was een zware dag geweest. Zondag sliep ik uit en stond op met veel spierpijnen. Die namiddag met een tevreden gevoel naar huis vertrokken. Mijn steentje bijgedragen aan het verzet tegen de castor.
Tot slot nog een filmpje van de acties waar ik op zaterdag aan deelnam: http://www.youtube.com/watch?v=Exgm-