Europese Klimaatwet: Europa boekt vooruitgang, België kan niet achterblijven

Op woensdag 4 maar, stelde de Europese Commissie haar nieuwe ‘klimaatwet’ voor, als één van de hoekstenen van het Europese klimaatpact (of European Green Deal) [1]. De Klimaatcoalitie werpt licht op enkele fundamentele voorwaarden opdat deze tekst een echte basis kan vormen voor een Europese klimaatambitie die beantwoordt aan de sociale en milieucrisis. Ook herinnert ze België eraan dat het hoog tijd is om mee op de kar te springen. Dat kan vandaag nog door aan te sluiten bij de oproep van de meest ambitieuze landen.
     
Een lange termijnvisie is onontbeerlijk om een duidelijke richting te geven en een systemische verandering van de samenleving te bewerkstelligen. In dit perspectief is het dus positief dat de doelstelling voor koolstofneutraliteit voor 2050 ingebouwd wordt in de Europese wetgeving. De Europese Unie zal deze engagementen slechts kunnen respecteren en zich kunnen opstellen als wereldwijde klimaatleider op twee voorwaarden: haar ambitie verhogen, met name een vermindering van minimaal 55% van de broeikasgassen tegen 2030 (ten aanzien van 1990) [2] en door dit ruim voor de COP26 te doen, ten laatste in juni. Positief is dat de tekst een mechanisme zou voorzien om de ambitie elke 5 jaar te herzien, die bindend is en gebaseerd op de meest recente wetenschap zoals gevraagd in het Akkoord van Parijs.   

Koolstofneutraliteit vereist structurele veranderingen in alle sectoren van de samenleving. “Zonder financiële, politieke en menselijke middelen, zullen de klimaatdoelstellingen dode letter blijven”, legt Dave Van Meel, vice-voorzitter van de Klimaatcoalitie, uit. De discussie over de doelstellingen kan ook niet meer los gezien worden van het debat over de financiering van de klimaattransitie. De Europese Commissie moet dringend haar investeringsplan herzien en substantiële fondsen voorzien om dit te spijzen. “Bovendien zijn sociaal rechtvaardige maatregelen cruciaal voor efficiënte en gedragen klimaatactie ”, preciseert Van Meel.

Bovendien kan de Commissie geen ambitieus en groen discours aanhouden terwijl ze ook beleid voert dat schadelijk is voor het klimaat en milieu. Europa kan de fossiele industrie niet langer subsidiëren of internationale handelsakkoorden sluiten die de doelstellingen van Parijs en de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen niet respecteren.

Als historische vervuiler draagt de Europese Unie de verantwoordelijkheid om ontwikkelingslanden bij te staan, die extra kwetsbaar zijn voor de klimaatcrisis. Naast het naleven van de eigen klimaatengagementen moet ze op een eerlijke, nieuwe en additionele manier bijdragen tot de gemeenschappelijke doelstelling om jaarlijks 100 miljard dollar te voorzien voor mitigatie en adaptatie in ontwikkelingslanden, die tegen 2020 bereikt moet zijn.
 
Tenslotte moet België wakker worden en zich aansluiten bij de meest ambitieuze landen. Vandaag nog miste ons land een kans, door zich niet aan te sluiten bij de oproep van de Green Growth Group aan de Europese Commissie om meer te doen en zo snel mogelijk de 2030-doelstellingen te verhogen, om ze in lijn te brengen met de doelstellingen van Parijs [3]. Het Belgische klimaatbeleid is immers direct afhankelijk van de beslissingen van de Europese Unie. De gewesten en de federale verheid moeten samenwerken en de nodige maatregelen treffen om het Nationaal Energie- en Klimaatplan in lijn te brengen met de nieuwe Europese doelstellingen. “Meer dan ooit hebben we nood aan beleidsmakers die een collectieve, coherente en eerlijke visie uitdragen. Ons land moet en kan een motor van verandering zijn” besluit Van Meel.

Lees hier de reactie van Climate Action Network Europe op de gelekte versie van de Europese klimaatwet.

Julie Van Houtryve

[1] Link naar officieel evenement
[2] Wat de horizon voor 2030 betreft, is een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen met 55 procent (ten opzichte van 1990) een strikt minimum, aangezien het laatste verslag van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties ons vertelt dat de wereldwijde uitstoot nu met 7,6 procent per jaar moet worden verminderd, tussen 2020 en 2030, om onder de 1,5°C van de opwarming te blijven en de ergste gevolgen te voorkomen. (UNEP, Emission Gap Report 2019)
[3] oproep van de Green Growth Group

klimaatcoalitie