Activisten overhandigen Greenwash Award aan minister Joke Schauvliege

Joke Schauvliege, Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw, is de “winnaar” van de Greenwash Award 2016 van Climaxi. Dit werd gisterenavond bekend gemaakt. In totaal brachten 1033 mensen een stem uit. Maar liefst 369 stemmen gingen naar de minister. Activisten onthaalden haar vanochtend met een ludieke actie aan de ingang van de Vlaamse Klimaat- en Energietop. Op een banner stond te lezen “Niets doen lijkt het nieuwe groen.” Minister Schauvliege nam ook haar “award” in ontvangst. Binnen werd ze nogmaals gefeliciteerd met de overwinning. 

Op de tweede plaats eindigde het FANC (Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle) met 217 stemmen. Gevolgd door BNP Paribas Fortis (178 stemmen), projectontwikkelaar Ertzberg (152 stemmen) en tenslotte het Agentschap Wegen en Verkeer (117 stemmen).

Gezocht: bosbeleid

Joke Schauvliege (CD&V) kreeg afgelopen jaren geregeld kritiek te verduren. Vooral haar bosbeleid ligt onder vuur. Zo gaf de minister in 2013 toestemming voor de kap van een Ferrarisbos in Wilrijk. Dit zeldzame eikenbos op zure ondergrond was één van de oudste bossen in Vlaanderen en een belangrijke broedplaats voor verschillende soorten vleermuizen. Als een van de laatste stukken groen in een industrieel gebied vervulde het ook een belangrijke functie in de afvoer van het grondwater en bood het dieren een corridor of overbruggingsplek.

Desondanks gaf de minister toestemming om het bos te kappen, zodat Essers hier een magazijn kon bouwen. Dat magazijn is er nooit gekomen en ook de beloofde herbebossing is nog niet gerealiseerd. De kap van het Ferrarisbos in Wilrijk riep veel verontwaardiging op in de media. ‘Laat dit het laatste bos zijn’, kopte de standaard. Tijdens de zomermaanden bezette een groep jonge activisten ook tijdelijk het bos.

Slechts 2 jaar later bleek Joke Schauvliege de affaire in Wilrijk al weer vergeten en gaf zij Essers opnieuw toestemming om een waardevol bos te kappen, dit keer in Genk. Na een kritische reactie van de komiek Wouter Deprez stonden de kranten weer vol met verontwaardiging rond de geplande kap van alweer een bos. In interviews rond dit dossier maakte de minister meerdere blunders.

Ze toonde hiermee niet alleen aan dat ze haar dossiers niet goed opvolgt, maar bewees ook dat goede relaties met het bedrijfsleven bij de minister meer doorwegen dan het beschermen van het weinige overgebleven groen in Vlaanderen.

Gezocht: Klimaatbeleid

Met Parijs in het achterhoofd begint België in 2016 eindelijk aan het ontwikkelen van een klimaatbeleid. De Vlaamse Regering ging van start met een eerste klimaattop in april van dit jaar. Climaxi was één van de deelnemende organisaties aan die klimaattop. We zouden betrokken worden in het verdere klimaattraject. We haalden immers méér dan 1000 klimaateisen op bij de bevolking in de maanden voor de klimaattop in Parijs. Deze eisen en onze expertise rond een aantal thema’s zouden een plaats krijgen tijdens de ronde tafels die georganiseerd werden. Climaxi ontving echter geen uitnodiging, en vandaag 1 december, mochten we één afgevaardigde van Climaxi naar de Klimaat- en Energietop sturen.

Dat er nog veel werk aan de winkel is, is in Marrakech nog maar eens duidelijk geworden. Op 12 november was het aan België om een soort van eerste “mini-examen” af te leggen op de klimaattop in het Marokkaanse Marrakech, één jaar na Parijs. De resultaten van België zijn echter bijzonder pover. “Met het bestaande beleid komen we er niet.” zegt dan ook Peter Wittoeck (Diensthoofd klimaat van de federale overheid). 

Opmerkelijk is dat er alvast een signaal kwam vanuit het Vlaams Parlement. Vorige week lanceerden zij een resolutie voor een sterker klimaatbeleid. Hier en daar zien we dat er wel degelijk ambities geformuleerd worden. De opstekers zijn: de kernuitstap en minder vervuilende auto’s op de baan. Ook de bedrijfswagens zouden worden afgebouwd. Energiebesparende maatregelen in bestaande gebouwen wordt ook aangekaart. De vraag is natuurlijk wat de Vlaamse Regering hiermee zal doen. Heel wat van de voorgestelde maatregelen staan haaks op het beleid van de laatste jaren. Gaat de Vlaamse regering haar besparingen op bussen en trams van De Lijn terugdraaien? Gaat ze haar plannen voor grote commerciële centra zoals Uplace intrekken? Gaat ze haar plannen voor de Antwerpse ring en de Brusselse ring intrekken? Gaat de Belgische regering haar besparingen op de treinen van de NMBS terugdraaien? Gaat ze haar begunstiging van de kerncentrales intrekken? 

Op een aantal domeinen is de resolutie ook zeer vaag en weinig ambitieus, bijvoorbeeld rond het vrijwaren van open ruimte. Bovendien staat er in de resolutie ook niets over het belang van een rechtvaardige transitie en het werken aan een tegelijk duurzame én sociale wereld. De resolutie vraagt bijvoorbeeld bijkomende middelen te voorzien door “een evaluatie van de bestaande heffingen en belastingen op klimaatbelastend gedrag”. Een algemene “slimme kilometerheffing” zou kunnen. Fijntjes zeggen zij dat niet het bezit van een wagen moet belast worden, maar wel het gebruik. Dat verhoogt de sociale ongelijkheid. Wie geld heeft, stoort zich niet aan meer kilometers.