Indaver: stortplaats Hooge Maey en schouw van verbrandingsoven blijven PFAS-pijnpunt

Eind oktober rondde VITO de Best Beschikbare Technieken-studie over de luchtemissies bij Indaver af. De BBT-studie concludeert: ‘In deze studie is getracht zo veel mogelijk relevante en actuele informatie te verzamelen (geactualiseerd tot oktober 2023). Het is echter duidelijk dat er nog een bijzonder grote kennisleemte is rond verschillende aspecten van PFAS-luchtemissies en behandelingstechnieken, en dus ook rond het emissiebeleid.’

PFBA blijft het pijnpunt van Indaver. PFBA is een PFAS die veel voorkomt in de Oosterweelgronden van rond de site van 3M. Deze gronden worden gesaneerd met actief koolfilters. Deze filters bevatten verschillende PFAS waaronder PFBA die verbrand worden in de draaitrommelovens. Uit de studie blijkt nu dat de technieken om PFBA en andere PFAS uit de rookgassen te halen nog niet op punt staan. 

Indaver is het concern onder leiding van Antwerps ondernemer Fernand Huts. Indaver is in enkele jaren uitgegroeid tot een grote speler in afvalverwerking. Climaxi doet al langer onderzoek naar de afvalverbrandingsoven vlakbij Stabroek waar PFAS-afval van 3M, Chemours (NL) en nu ook de actief koolfilters van de vervuilde gronden van de Oosterweelwerken worden verbrand.

Climaxi deed in de zomer van 2023 een kleinschalig bloedonderzoek in Stabroek. Van de 15 deelnemers zitten 8 deelnemers boven de EFSA-gezondheidswaarde waarbij risico’s niet kunnen worden uitgesloten. Het blijft tot nu toe onduidelijk hoeveel PFAS er juist uit de schouw komen bij Indaver en waar deze neerslaan in de buurt. Laat staan dat de effecten op de gezondheid van de omwonenden gekend zijn. Daarbij komt dat er ook zowel Europees als Vlaams nog geen normering bestaat.

PFBA blijft zorgen baren

Sinds 2018 heeft Indaver ook de exploitatie van stortplaats Hooge Maey overgenomen van de een consortium waar ook de Vlaamse overheid in zat. Uit een eerdere aanvraag voor bijstelling van PFAS-lozingen blijkt dat Indaver tot januari 2022 het percolaat-water van het stort loosde in het Verlegd Schijn dat in contact staat met de Schelde. Voor het percolaat vroeg Indaver initieel een norm voor PFBA van 1.460 μg/l aan. De minister ging hier niet in mee en legde een verstrengde norm op. Indaver ging echter in beroep tegen deze bijstelling en won afgelopen oktober deze zaak bij Raad voor Vergunningsbetwisting. Nu vraagt Indaver opnieuw een norm aan voor het lozen van het percolaat van stortplaats Hoge Maey. De aangevraagde norm van 10 μg/l voor PFBA ligt nog steeds 100 keer boven de huidige wettelijke lozingsnorm van 0,1 μg/l.

Momenteel loopt er een openbaar onderzoek voor de bijstelling van de PFAS-lozingen van de Hooge Maey. Indaver deed reeds investeringen bij zowel de verbrandingsoven als de stortplaats. Hierdoor wordt het percolaat nu niet meer zuiver geloosd in de Schelde en wordt een heel deel PFAS gezuiverd. 

De aanvraag stelt als aanbeveling: ‘Verder onderzoek doen naar mogelijke technieken, om PFBA op een milieuvriendelijke en economisch haalbare manier uit het afvalwater te verwijderen.’

De passende beoordeling van de aanvraag is mild voor de lozingen van Indaver: ‘Het afvalwater van de Hooge Maey met de aangevraagde lozingsnormen draagt minimaal bij (<3%) tot het bereiken van de milieukwaliteitsnormen.’

De vraag is dan wanneer één bedrijf wél een noemenswaardige bijdrage levert aan de vervuiling van het Scheldewater. En hoe onze Vlaamse overheid onze waterlopen proper gaat krijgen tegen 2027 wanneer Europa haar deadline zet.

Climaxi dient bezwaar in tegen deze bijstelling van PFAS-lozingen. Het PFAS-bad in het Scheldewater zit vol en er is geen ruimte voor versoepeling. 

Vanuit het voorzorgsprincipe speelt Indaver met onze gezondheid. Op het moment dat we weten dat er nog veel kennisleemte is en verder onderzoek aangewezen is, is het onverantwoord om verder te verbranden. Stockeren van vervuild afvalwater, percolaat en PFAS-afval is aangeraden om verder vervuiling van de omgeving te voorkomen. Inbreken op het economisch proces van Indaver is in dit dossier (nog) een stap te ver voor onze Vlaamse Regering. 

U kan mee bezwaar indienen tot en met 1 december. U vindt hier een modelbezwaarschrift dat u kan opladen op omgevingsloket met nummer 2023106965. U kan rechtsboven klikken op 'ik wil een bezwaarschrift indienen', inloggen met Burgerprofiel en het bezwaarschrift indienen. U kan ook het modelbezwaarschrift sturen naar omgevingsvergunningen@provincieantwerpen.be met vermelding dossier 2023106965.