Scheldetunnel: geen studie over waterzuivering PFAS
Actiegroep Leefmilieu Rupelstreek, Climaxi, Red Onze Kleiputten en Burgerplatform OnzeMobiliteit verzochten de rechter half januari om de werken van de grondwaterbemaling voor de Scheldetunnel niet op te starten. Dit gebeurde in een Uiterst Dringende Noodzakelijkheid waarvan de zitting vorige week plaatsvond. De actiegroepen betwistten de vergunning voor het oppompen van bemalingswater of bedrijfsafvalwater voor het bouwen van de Scheldetunnel. Daarom verzochten de actiegroepen de rechter om te verbieden de werken aan de Scheldetunnel op te starten.
De rechter wijst het verzoek van de actiegroepen af. Dit wil zeggen dat Lantis met de bemaling mag starten ook al kan de rechtbank de vergunning nog vernietigen wanneer zij ten gronde naar de argumenten kijkt. De rechter moet zich dus nog uitspreken of de opgelegde normen inzake PFAS, Arseen e.a. voldoende zekerheid bieden voor een goede volksgezondheid. Verder zal de rechter moeten oordelen of Lantis de PFAS norm haalt bij het zuiveren van het bedrijfsafvalwater.
Naast de actiegroepen wijst één van de meest gerenommeerde overheidsorganisaties op vlak van natuur, het Agentschap Natuur en Bos, op de onzekerheid van de impact op volksgezondheid en milieu. Met het verwerpen van de uiterst dringende schorsing zijn er nu twee mogelijkheden: de overheid bewijst dat de lozing geen schade toebrengt of ze zoekt technieken om zo ver te geraken. Volgens de actiegroepen komt de vergunning om te lozen niet overeen met de wetgeving van de overheid. Als een overheid zichzelf en zijn wetgeving au sérieux neemt, dan stopt ze de lozingen uit eigen beweging. Als dat niet gebeurt dan hopen de actiegroepen dat de vergunning zo snel mogelijk vernietigd wordt in de uitspraak ten gronde.
Uit de zitting ‘Uiterst Dringende Noodzakelijkheid’ blijkt dat Lantis betwijfelt of Actiegroep Leefmilieu Rupelstreek mag in rechte treden buiten de Rupelstreek. ‘De statuten van ALR gelden voor Vlaanderen, Europa en verder internationaal’ zegt Dominique Kiekens van ALR. ‘De tegenpartij kent duidelijk de geschiedenis niet van ALR. ALR ligt mee aan de basis van het Vlaams afvaldecreet, van OVAM en van Bond Beter Leefmilieu. Dus ja ALR trad in de geschiedenis al buiten de linker en rechter oever van de Rupel en is van plan om dat nog te doen.’
Voor Climaxi valt het op hoe tijdens de hoorzitting de tegenpartij de maatschappelijke positieve effecten van de Oosterweelverbinding schetst. Voor Climaxi hangt klimaat, milieu en mobiliteit samen. Alsof klimaat los gezien kan worden van milieu. Het vervuilen van ons milieu maakt onze omgeving minder sterk om schokken van klimaatverandering op te vangen. ‘Daarbij komt dat wij kritisch zijn ten op zichte van meer auto-infrastructuur in tijden waar treintickets enkel duurder worden en trams worden afgeschaft’ zegt Katrin Van den Troost van Climaxi. ‘Op deze manier halen we onze klimaatdoelstellingen nooit.’
In afwachting van de uitspraak ten gronde over de opgelegde normen inzake PFAS, arseen, e.a. stellen de actiegroepen Lantis, COFU en de Vlaamse Overheid in gebreke. Dit doen de actiegroepen op basis van nieuwe informatie van VITO (Vlaamss Instelling voor Technologisch Onderzoek). Eerder verwees de minister Demir in het Vlaams Parlement naar een studie van VITO nopens de zuiveringstechnieken PFAS. De actiegroepen ontvingen in de late namiddag van 7 februari 2023 een schrijven waarin VITO meedeelt dat er geen studie is afgerond over de Best Beschikbare Technieken om water te zuiveren van PFAS. De Overheid vergunt m.a.w. zonder dat de Best Beschikbare Technieken door VITO onderzocht zijn. Daarmee toont de overheid dat ze niet zorgvuldig handelt. De actiegroepen stellen dan ook Lantis en de Overheid verantwoordelijk voor alle schade die ze hierdoor veroorzaken.
Dominique Kiekens en Katrin Van den Troost