Indaver: actie rond de vervuiling via de lucht dringend nodig
Indaver baat de afvalverbrandingsoven vlakbij Stabroek uit. In deze verbrandingsoven wordt elk jaar 16 000 ton PFAS-afval verwerkt. Het bedrijf van Fernand Huts vroeg eind vorig jaar opnieuw een bijstelling aan voor het lozen van PFAS-afvalwater. In juni 2022 kreeg Indaver reeds een verstrenging voor het lozen van PFAS in het Verlegd Schijn dat nadien in de Schelde komt. Ze vocht deze beslissing van minister van Leefmilieu Zuhal Demir aan bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Indaver kreeg gelijk. Hierdoor moest ze nu opnieuw een bijstelling aanvragen. Minister Demir nam op 2 april een beslissing.
Opvallend aan de bijstelling die Demir nu afgeeft is dat ze op alle PFAS-verbindingen de strengste norm van rapportagegrens toepast. De PFAS-lozing van de verbrandingsoven wordt dus drastisch naar beneden gehaald voor alle PFAS-verbindingen. Lange en korte keten PFAS moeten tot op de rapportagegrens gezuiverd worden. Indaver vroeg nog om een uitzondering voor PFBA. Deze korte keten PFAS komt veel voor in de gronden van de Oosterweelverbinding die op dit moment verbrand worden. Het bedrijf geeft aan forse investeringen te moeten doen indien ook PFBA aan de lage rapportagegrens moet voldoen.
Verder is Demir ook consequent en legt ze een monitoring van het afvalwater én het percolaat van de Hooge Maey op. De Hooge Maey is het chemisch stort naast Indaver, dat ook in handen is van Indaver. Dit percolaat liep tot begin 2021 zo de Schelde in. Dat ook dit percolaat nu gemonitord en gezuiverd moet worden, is een grote overwinning voor de waterkwaliteit van de Schelde.
Maar de PFAS-luchtvervuiling blijft de blinde vlek. Het pijnpunt van de afvalverbrandingsoven van Indaver blijft de schouw. Het beleid blijft al twee jaar stil rond het normenkader voor emissies naar de lucht. Zo deed VITO (Vlaams Instituut voor Technologische Ontwikkeling) onlangs een studie waarin ze zelf de gebreken van het gebruikte kader aanhaalt. De uitstoot van PFAS via de schouw is niet gereguleerd in Europese normen zoals dat voor water en bodem wel is. Zonder Europees regelgevend kader verschuilt de overheid en Indaver zich achter het ontbreken van duidelijke regels. Nochtans is het wetenschappelijk klaar dat het verbranden van PFAS op te lage temperatuur, zorgt voor onvolledige verbranding en dus verspreiding via de lucht.
Climaxi is dan ook van mening dat België het Europees voorzitterschap moet gebruiken om een duidelijke Europees kader voor PFAS uitstoot naar de lucht op tafel te leggen. Dit is de uitgelezen kans om de gezondheid van omwonenden bovenaan op de Europese agenda te krijgen.
Indaver moest tegen 15 april een beschrijvend bodemonderzoek inleveren bij OVAM. Er werden staalnames gedaan van grond op Stabroeks grondgebied. Het is afwachten hoe de situatie rond Indaver gesteld is.
Climaxi blijft ervan overtuigd dat Indaver het PFAS-afval moet stockeren tot dat er wetenschappelijke zekerheid is hoe deze stof zonder risico voor mensen en milieu wordt afgebroken. Op dit moment riskeren we een broekzak-vestzak operatie. We verbranden PFAS-afval mogelijks onvolledig en verspreiden zo PFAS via de lucht. Deze PFAS vervuilen mogelijks het grondgebied rondom de site van Indaver.
Katrin Van den Troost