Doha: klimaatonderhandelingen op een andere planeet
Terwijl de verzamelde wetenschap ons voorhoudt dat de uitstoot van broeikasgassen ten laatste in 2015 naar beneden moet gaan en we tegen 2020 best 25 tot 40 procent reducties van die uitstoot moeten realiseren, heeft de klimaatconferentie van Doha eens te meer alles voor zich uit geschoven. Je zou kunnen stellen dat de onderhandelaars nogmaals tijd hebben gekocht, om dan uiteindelijk tegen 2020 een nieuw en bindend klimaatverdrag tot uitvoer te brengen. Alleen gaat het om ontzettend dure tijd en kunnen we het door dit voortdurende uitstelgedrag wel vergeten om de opwarming van de aarde onder
de kritische grens van twee graden celsius te houden. Weten die onderhandelaars eigenlijk wel wat de gevolgen daarvan zullen zijn?
Je hebt altijd optimisten, die toch nog een sprankeltje hoop zien in dit proces om tot een nieuw en bindend klimaatverdrag te komen. Maar deze keer zullen ze toch wel heel schaars zijn. Doha werd een maat voor niets, er werd quasi niets bereikt. Ja, het Kyotoprotocol werd verlengd tot 2020. Dat betekent enkel dat er nog enigzins sprake is van een internationaal, juridisch kader inzake klimaatverandering en dat niet zomaar alles is losgelaten. Het betekent dat er een bruggetje is naar de toekomst om uiteindelijk tot een nieuw akkoord te komen. Zonder een verlenging van Kyoto was er niets.
Maar die verlenging van Kyoto is alvast niets om vrolijk van te worden. Grote landen en uitstoters als de VS, Canada, Rusland of Japan blijven buiten dat Kyotoprotocol en verbinden zich dus tot niets. De landen die wel binnen Kyoto zitten, de landen uit de Europese Unie en nog tien andere, zijn slechts goed voor 15 procent van de mondiale uitstoot. Dat betekent dat de landen die 85 procent van de uitstoot voor hun rekening nemen dus niet van plan zijn om wat dan ook te doen. Maar ook de Europese Unie ontloopt zijn verantwoordelijkheid. De EU zal immers zijn inspanningen niet opdrijven en blijft met de doelstelling om tegen 2020 twintig procent reducties door te voeren onder de aanbevelingen van het Internationaal Klimaatpanel van de VN.
Ook de rol van Obama en VS is uiterst bedenkelijk. In tegenstelling tot zijn tegenstrever Mitt Romney erkent Obama dat er een probleem is. Maar wat schiet je daarmee op als er geen engagementen tegenover worden geplaatst? We hebben de doortocht van de orkaan Sandy gehad, Manhattan heeft letterlijk onder water gestaan, maar toch bestaat er kennelijk in de VS geen enkel draagvlak voor een ernstig klimaatbeleid. De VS boycotten in feite de klimaatonderhandelingen, waardoor de hele zaak nog veel meer in een impasse is terechtgekomen. De Amerikaanse overheid wil nu zelfs subsidies uitkeren voor de export van fossiele brandstoffen...
Blijkbaar wordt de sfeer ook steeds grimmiger in deze conferenties. Allicht een gevolg van de manifeste weigering van de industrielanden om hun verantwoordelijkheid te nemen en de oprukkende gevolgen van de klimaatopwarming in het Zuiden. "Als de ambities nu niet worden bijgesteld, wanneer dan wel?", zei Yeb Sano, hoofd van de delegatie van de Filipijnen. "In ons land zijn honderdduizenden mensen dakloos geworden of opgevangen in evacuatiecentra door de tyfoon Bopha. We moeten niet doen wat invloedrijke politici willen, maar wat 7 miljard mensen nodig hebben.” Ook Kumi Naaidoo, de internationale directeur van Greenpeace, was niet mals voor de Dohaconferentie: “Op welke planeet leven jullie? Jullie leven blijkbaar niet op de planeet waar de impact van de klimaatverandering zich al laat voelen, met steeds vaker voorkomende extreme weersfenomenen. En al evenmin op een planeet waar hernieuwbare energie het overneemt van fossiele bronnen (olie en steenkool) die deze crisis veroorzaakt hebben.”
Wat voor zin hebben internationale klimaatonderhandelingen die ons steeds verder wegdrijven van ons doel? Ons wereldwijd model gebaseerd op eindeloze winst en groei is zwaar olieverslaafd. Zoals een verstokte roker wel eens zegt: “Morgen stop ik ermee”, zo heeft Doha eens te meer de zaak voor zich uitgeschoven. Morgen stoppen we met olie, gas en steenkool, maar niet vandaag. Hoeveel COP’s gaan er nog volgen, die de zaken voor zich zullen uitschuiven, die meer problemen dan oplossingen brengen, die het tegenovergestelde doen dan datgene waarvoor het allemaal bedoeld was: de klimaatverandering tegengaan? David Dessers