No Mercosur!

Op woensdag 7 oktober was er een bijeenkomst van Boerenforum en partners, over de dreigende impact van de EU–Mercosur handelsovereenkomst en hoe we daar als sociale bewegingen verzet tegen kunnen voeren.

Tijs Boelens (Boerenforum) opende de bijeenkomst. ‘De EU – Mercosur Handelsovereenkomst vormt een grote bedreiging, met faliekante gevolgen zowel voor de producent als voor de consument. Producenten zullen moeten opboksen tegen een nog grotere concurrentie door de import van nog meer voedsel, terwijl we hier al met overschotten zitten. De prijzenslag zal nog groter worden.’ Veel landbouwers in ons land zullen het moeilijker krijgen om te overleven. Het handelsakkoord is enkel goed voor de hele grote bedrijven in de agro-industrie. Zij kunnen daar munt uit slaan. Ook de consument zal opnieuw de dupe zijn en nog meer ongezond voedsel op het bord krijgen.

Boelens is landbouwer bij De Groentelaar (Pepingen), een collectief van boeren dat inzet op een eerlijke, solidaire en gezonde voedselketen, met voedselzekerheid voor iedereen. Hij weet dus waarover hij praat. ‘Dit verdrag vormt net als CETA en TTIP een bedreiging voor mens en natuur. Met deze bijeenkomst willen we kijken hoe we de verdere goedkeuring van dat verdrag nog kunnen tegenhouden’, zegt hij.


De handelsovereenkomst

In juni 2019 werd een voorlopig politiek akkoord gesloten tussen de EU en de Mercosur-landen (Brazilië, Argentinië, Paraguay en Uruguay). Dat akkoord voorziet in de volledige afschaffing van de douanerechten voor 82% van de Europese landbouwinvoer uit de regio en in voorkeurstarieven voor ‘gevoelige’ producten (welke dat zijn staat niet gespecifieerd). Rundvlees uit de Mercosur zou dan tegen een verlaagd tarief in Europa kunnen worden ingevoerd. Het gaat om een jaarlijks totaal van 99.000 ton. De grenscontroles zouden verminderd worden om de handel te vergemakkelijken en de kosten te verlagen. Dat bemoeilijkt het opsporen en verhelpen van mogelijke problemen. Aan beide zijden van de Atlantische Oceaan zal het een negatieve invloed hebben op de familiale landbouw, ten voordele van de agro-industrie. Het zal ook de Europese voedselzekerheid bedreigen.

De EU-Mercosur deal zal de industriële landbouw versterken en doen toenemen. Die is verantwoordelijk voor 80% van de ontbossing in de Mercosur (het Amazonewoud, maar ook de Cerrado en de Chaco). Dat zorgt in belangrijke mate voor een toename van CO²-uitstoot en dus voor de verdere opwarming van de aarde.

Het akkoord moet nog ter goedkeuring naar het Europees Parlement en de lidstaten. De ratificatieprocedures zijn dus nog niet afgerond. Er kan nog verzet gevoerd worden, maar het moet snel gaan.


Gelijke strijd in Chili

Twee boeren uit Brabant kwamen aan het woord. Zij hebben dat verdrag niet nodig. Integendeel. Als landbouwers met vooral lokale verkoop voeren zij nu al een harde strijd tegen voedsel aan dumpingprijzen. Ze getuigden van hun inzet voor meer duurzame landbouw, om mensen te voorzien in gezond voedsel. Met het handelsakkoord krijgen ze het nog moeilijker om een eerlijke prijs te bekomen voor hun producten.

‘Boeren in de wereld moeten elkaar steunen’, introduceerde Tijs de volgende spreker. ‘De strijd die we hier voeren als landbouwer om mensen te kunnen voorzien van duurzaam en gezond voedsel loopt gelijk met de strijd van de mensen in Chili. Las Insumisos is een Chileens collectief dat mensen verenigt in die ongelijke revolutie. Ze komen getuigen hoe het de mensen in Chili vergaat.’

Een jonge vrouw van Las Insumisos vertelde: ‘Met Pinochet is het neoliberalisme in Chili binnengeslopen. Sindsdien zijn we veroordeeld tot ongelijkheid. Ons land is volledig verkocht aan de hele wereld: andere landen kopen nu zelfs ijsbergen op, omdat water zo belangrijk geworden is. Chili heeft een rijke cultuur maar het neoliberale beleid heeft alles kapot gemaakt.’ De mensen blijven zich verzetten, in een grote solidariteit. En zo is hun collectief ontstaan. Ze voorzien in de opvang en verzorging van de eerste-lijn-strijders: dat zijn de mensen die in de betogingen vooraan lopen en de agressieve repressie door de ordediensten opvangen. Er zijn heel veel gewonden. ‘Maar we geven niet op. Het land zit nog onder de grondwet van Pinochet. In de komende maanden worden er in het parlement stappen genomen om dat te veranderen. Daarom is het des te meer belangrijk dat we de strijd niet opgeven. We moeten dat neoliberale bewind er uit krijgen’. Ze benadrukte dat de EU-Mercosur handelsovereenkomst ook op Chili en haar bevolking een zeer grote negatieve impact zal hebben.

Boelens besloot: ‘Elke strijd voor een beter leven is belangrijk. Daarom hebben we onze Chileense vrienden hier uitgenodigd: hun grote verhalen van strijd in de revolutie en onze kleinere verhalen in de landbouw vormen de eerste linie naar een andere samenleving.’


Wat kunnen wij doen?

Er volgden nog twee gesprekken via telefoon: Marc Maes van 11.11.11 en Christian Wiertz van melkveehoudersorganisatie MIG.