'La zona de sacrificio' in Chili

De gevolgen van de klimaatopwarming worden ook in ons land steeds meer merkbaar. Maar de klimaatverandering houdt al decennia lelijk huis in de rest van de wereld. Eind vorig jaar publiceerde Climaxi 'Klimaat en Migratie - mensen uit de wereld aan het woord'. We gingen 22 mensen uit de wereld interviewen, die intussen in België wonen. We vroegen hen hoe zij het klimaat in hun geboorteland hebben ervaren, welke impact dat had op hun leven en hoe ze vanuit hun nieuwe thuisland kijken naar de klimaatverandering. In de komende weken publiceren we de afzonderlijke interviews uit het boek.

Klimaatmigratie_climaxi_19

Benjamin en Claudia verlieten hun resp. geboorteland een twintigtal jaar geleden. Door te reizen werden ze zich bewust van de toestand van de aarde. Ze zagen in dat het de verkeerde weg opging. Als activisten namen ze het op voor een betere leefwereld voor iedereen.

Benjamin schreef een boek, ‘Pulmon Verde’, over de gevolgen van de zware industrie in zijn geboortestreek, Quintero in de regio Valparaíso. De regio is sterk vervuild geraakt door de komst van fabrieken van verschillende multinationals waaronder Texaco. Sinds hun komst, enkele decennia geleden, blijven die inbreuken maken op het leefmilieu. Dat is al vele decennia aan de gang. De toestand greep hem aan. Recente onthullingen zetten hem aan het boek samen te stellen.

‘Het boek is eigenlijk een essay, met verschillende opinies over de toestand. Ik gebruik er ook graag poëzie voor. Dat is vanuit mijn persoonlijke interesse. Maar die poëtische insteek is geen toeval: het is immers ook de streek waar dichter en Nobelprijswinnaar Pablo Neruda heeft gewoond en gewerkt.’

‘Voorbije zomer kwam het nog uitvoerig in het nieuws: de toegenomen ver-vuiling maakt veel jonge kinderen zwaar ziek. Het zijn heel ernstige infecties. Dat was echt verschrikkelijk. We kregen berichten van familieleden  en vrienden, die niet meer weten hoe ze verder moeten. Ze zijn radeloos omdat ze hun kindereneen gezonde opvoeding en toekomst willen geven. Mensen willen weg uit de regio. Maar waar moeten ze heen? Veel van hen trekken weg naar regio’s veraf, waar ze hun leven helemaal opnieuw moeten beginnen. Eerst migreren ze in eigen land (Chili heeft een oppervlakte van meer dan 750 km2 of 25 keer België, red.) en naar de nabije buurlanden. Als dat geen oplossing kan bieden, proberen ze naar Noord-Amerika of Europa te migreren.’

‘Er is helemaal geen controle op de uitstoot van die fabrieken: zowel de grond als de lucht worden onherroepelijk aangetast. En onze overheid doet niets. Ze laat dat gewoon toe. Het zijn werkelijk misdrijven tegen het klimaat en het leefmilieu. De regio draagt een zware bijnaam: ‘la zona de sacrificio’ (de offerzone, red.). Long- en huidziekten komen er het meeste voor. Het maakt het des te erger voor de kinderen.’

‘Vroeger was er veel meer lokale landbouw in onze regio. Die is nu bijna volledig verdwenen. Dat kan ook niet anders: door de uitstoot van gifstoffen en het gebruik van chemicaliën is het zo goed als onmogelijk geworden om er nog gezonde producten te kweken. Ook producent van pesticiden Monsanto draagt daar een grote schuld in (die zijn in Amerika nog steeds toegelaten, red.). Dat heeft directe gevolgen voor de plaatselijke bevolking. Als mensen geen gezonde voeding meer hebben, gaat hun gezondheid er op achteruit. Het zorgt er ook voor dat veel voedsel van elders moet worden ingevoerd. Extra werkloosheid en bijkomende vervuiling door transport zijn rechtstreekse gevolgen. Bovendien is ingevoerd voedsel veel duurder en voor mensen die het moeilijk hebben niet betaalbaar.’

‘Het beleid van overheid en industrie is radicaal neoliberaal, met als enige bekommernis meer winsten voor de aandeelhouders. Er is ook veel corruptie bij die overheid. Klimaat en leefmilieu zijn slechts details. De meerderheid van de mensen leeft in armoede. Zij zijn de eerste, meest directe slachtoffers van het financieel gewin. Het gaat over de sociale positie van mensen. De rijke landen moeten zorgen voor een verandering ten gronde. Momenteel is er een begin van opstand tegen dat onrecht. De huidige klimaatbeweging resoneert er en betogingen steken de kop op.’

Ook Claudia pende al eerder haar opinie en intenties neer. Ze schreef een verhaal over iemand die een grote reis moet maken: ‘Ik vertel over een bewoner uit de Amazone die naar Europa moet verhuizen. Het is een metafoor voor migratie. De fiere inwoner van het Regenwoud is eerst een sterke boom, dan wordt zijn stevige voetstuk afgezaagd en moet hij een lange reis maken. Bij aankomst wordt hij versneden tot planken, om vermaakt te worden tot een meubel. Daarna wordt hij afgedankt en verwerkt tot een bezemsteel. Na lang zwoegen en bezemen wordt ook die taak hem ontnomen: hij belandt op een akker, als vogelverschrikker.’
 

Wim Schrever
 

Info:
Het formaat van het boek is A5, het telt 64 blz en een zachte cover in vierkleurendruk. Het kost 10 euro/ex. Het boekje kan met verzendingskosten (voor adres in België) besteld worden door overschrijving van 13 euro op rekeningnummer BE40 0016 3236 1163 van Climaxi vzw, met vermelding ‘klimaatboek’.
Voor meer info of vragen: stuur een mail naar info@climaxi.be