Bedrijven: in België voor klimaatwet, in Europa tegen doelstellingen.

Het Corporate European Observatory (CEO) slaat al jaren het doen en laten van de bedrijfslobby gade in Europa. CEO bracht een nieuw rapport uit waarin het o.m. toont hoe bedrijven er in slaagden om de Europese Klimaat- en Energiedoelstellingen uit te hollen. Terwijl de bedrijven zich in België sympathiek proberen te maken door mee te doen aan de actie ‘Sign for My Future’, halen ze op Europees vlak de doeltellingen naar beneden die dringend nodig zijn om de klimaatcrisis op te lossen.

De krant The Guardian liet in 2014 weten dat in Brussel zo een 25.000 lobbyisten werkzaam zijn. Ze werken grotendeels voor de industrie en slagen er ook in om reglematig hun slag thuis te halen. Tachtig procent van de vergaderingen die Europese instellingen houden met derden zijn bijeenkomsten met industriëlen. De andere twintig procent zijn er met vakbonden en NGO’s. CEO zegt dat op deze manier een democratisch deficit gecreëerd wordt:”Burgers en zelfs NGO’s hebben het veel moeilijker dan bedrijven om gehoord te worden aan de Europese beslissingstafels. Dat komt omdat ze geen geld hebben om mensen in te schakelen die het Europees spinnenweb kennen of omdat ze eenvoudigweg genegeerd worden.”

In zijn rapport (https://corporateeurope.org/sites/default/files/ceo-captured-states-final.pdf) neemt CEO verschillende sectoren onder de loep en verzamelt de organisatie getuigenissen door er duizenden twitter en facebookberichten op na te lezen en gebruik te maken van de Europese wetgeving rond openbaarheid van bestuur. Slechts drie landen (Nederland, Ierland en Roemenië) gaven al dan niet gedeeltelijke lijsten vrij van hun contacten en vergaderingen met de lobbygroepen. De Belgen gaven aan die contacten wel te hebben maar geen verslagen van vergaderingen bij te houden. 

Zo smokkelden de Nederlanders in 2016 met persbadges lobbyisten binnen tijdens de Europese Agrifish-bijeenkomst waar de lidstaten de visquota vastlegden. Een lobbyist stelde in Visserijnieuws: “Wij waren daar voor het geval de minister informatie nodig had tijdens de onderhandelingen.”

Klimaatdoelstellingen

Het ergste incident deed zich evenwel voor in oktober 2014 toen de Europese Commissie de energie- en klimaatdoelstellingen voor 2030 vastlegde. De Commissie wou drie doelstellingen nastreven: minder uitstoot realiseren tegenover 1990, méér energie-efficiëntie nastreven en méér hernieuwbare energie opwekken. BusinessEurope (de Europese patroonsorganisatie waar ook het Belgische VBO lid van is) zag dat niet zitten en zette de lobbymachine in gang om de tekst te beperken tot één doelstelling: het recuderen van de uitstoot. Hernieuwbare energie werd door hen bekekend als de concurrent voor gas en olie, waar veel van de aangesloten bedrijven hun centen mee verdienen.

Het opzet slaagde slechts gedeeltelijk. De drie criteria werden behouden, maar het stijgcijfers van hernieuwbare energie werd net als die van energie-efficiëntie beperkt tot 27 % tegen 2030. Bovendien werden de normen niet omgezet naar nationaal verplicht te realiseren cijfers.

Sign For My Future

De grote Belgische bedrijven mogen zich dan wel sympathiek proberen voor te doen door samen met een deel van de milieubeweging klimaatspotjes te lanceren en op te komen voor een (voorlopig niet ingevulde) klimaatwet, op Europees vlak spelen ze een nefaste rol door de klimaatdoelstellingen onderuit te halen.

Filip De Bodt