Banken blijven investeren in technologie van het verleden: Ineos en Borealis

Belgische banken spelen een cruciale rol in de uitbreiding van de plastic-crisis. BNP Paribas, Deutsche Bank, ING, KBC en Belfius investeerden bijna 3 miljard euro in petrochemische bedrijven zoals INEOS en Borealis die nieuwe plasticprojecten plannen in de haven van Antwerpen. Dat blijkt uit onderzoek van FairFin in opdracht van ClientEarth.

Momenteel gaat 9% van de gehele vraag naar fossiele brandstoffen naar plastic industrie. Tegen 2050 zijn de verwachtingen dat 50% van de vraag naar fossiele brandstof naar plastic zal gaan. Hierbij mikt de plastic industrie vooral op de groei van consumptie in het globale Zuiden. Dat staat natuurlijk haaks op de steeds strengere reguleringen in VS en Europa op single-use plastics. 

De fossiele industrie ziet haar plaats op de energiemarkt slinken. Hernieuwbare energie eist haar plaats op en transport wordt steeds meer geëlektrificeerd. De fossielen zijn dus op zoek naar een nieuwe markt en verwachten die te vinden in de petrochemische sector. Vlaanderen zorgt in ieder geval al voor een warme thuiskomst voor de fossiele industrie in de haven van Antwerpen. Vlaanderen ondersteunt trots de bouw van twee nieuwe ethaankrakers bij Borealis en INEOS. Deze chemiereuzen willen de plasticproductie in de haven van Antwerpen, nu al één van de grootste plastic-hotspots in ter wereld, fors uitbreiden. INEOS plant een nieuw plasticproject Project One en Borealis bouwt er op dit moment één in Kallo. Deze twee projecten zullen de bouwstenen van plastic produceren, een productieproces dat enorm vervuilend en energie-intensief is. 

Deze ethaankrakers werken op het meest vervuilende schaliegas. Het schaliegas wordt aangevoerd vanuit VS. Schaliegas wordt vrijgemaakt door chemicaliën in de grond te drillen en zo het losgekomen gas op te vangen. Het grondwater is vervuild, de hele regio is kapot getrild. Voor zowel mens als milieu is dit een grote ramp. 

Nochtans kwam het IPCC in 2022 met een zeer alarmerend klimaatrapport. We moeten nu stoppen met het verbranden van fossiele brandstoffen om de opwarming van onze aarde te beperken tot 1,5°C of 2°C. Elke investering in fossiele industrie is dus een investering tegen het klimaat. Tegen 2050 schat een onderzoek van Ellen Mac Arthurfoundation dat er meer plastic dan vis in de oceanen zal aanwezig zijn. 

Toch investeerden ook BNP Paribas, Deutsche Bank, ING, KBC en Belfius tussen 2016 en 2021 bijna 3 miljard euro in de chemiebedrijven INEOS en Borealis, blijkt uit het rapport van FairFin. Ook de overheden hebben een belangrijke rol. De federale minister van Financiën moet zijn verantwoordelijkheid opnemen, want de Belgische overheid is de grootste aandeelhouder van BNP Paribas en eigenaar van Belfius.  

FairFin, en Climaxi sluit zich daarbij aan, vraagt ook de nieuwe Vlaamse minister van economie Jo Brouns om de garantie van het Vlaamse investeringsfonds PMV aan Project One, te herbekijken. PMV geeft een garantie van 250-500 miljoen euro aan het project. Hierdoor worden de risico’s van Project One gedragen door de Vlaamse belastingbetaler, terwijl de winsten naar INEOS en zijn investeerders veilig gesteld worden. Tatiana Luján, advocate bij Client Earth, zegt: “Deze banken hebben onze toekomst in hun handen, maar ze kiezen voor kwetsbare en financieel risicovolle industrieën die het klimaatprobleem verergeren. Banken moeten de tekenen aan de wand zien en ervoor zorgen dat hun klanten niet opdraaien voor de kosten van deze zinloze investeringen.” 

Stuur een klachten brief naar je bank via om de investering in nieuw plastic te stoppen.

Katrin Van den Troost