Stijging elektriciteitsprijzen: CREG blaft, maar bijt niet
Vandaag keurde het directiecomité van de energiewaakhond CREG de prijsverhoging goed die Eandis wil doorvoeren voor het transport van energie. De CREG spreekt hiermee zichzelf tegen maar doet wel een alternatief voorstel: een belasting op de winst van kerncentrales die de groenestroomcertificaten moet bekostigen. De CREG levert degelijk studiemateriaal aan en formuleert alternatieven maar blokkeert de stijging niet: de Belgische energiewaakhond blaft maar bijt niet, vindt Climaxi, de recent door de Vlaamse
Gemeenschap erkende beweging voor Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid. Climaxi kondigt ook een betoging aan op 24 april in Brussel voor de versnelde uitstap van kernenergie en voor het financieel responsabiliseren van Electrabel. Het systeem is eenvoudig: wie zonnepanelen installeert krijgt daarvoor subsidies én mag stroom aan het net verkopen, wat diegenen die elektriciteit vervoeren (Eandis) geld kost. De subsidies gaan hoofdzakelijk naar mensen die het zich kunnen permitteren om panelen te zetten, de prijsverhoging wordt mee betaald door de mens met een budgetmeter in huis. Die betaalt overigens sowieso zijn energie al duurder dan een ander.
Climaxi vindt evenwel dat er ook méér aan de hand is in dit dossier:
De afgeschreven kerncentrales produceren goedkope energie (ook al doordat de milieukost en de risico’s niet in rekening gebracht worden) en brengen Electrabel fortuinen op. Volgens de CREG 2,2 miljard € in 2007.
De elektriciteitsproducenten kregen tussen 2005 en 2012 gratis emissiequota die ze wel doorrekenen aan de klant. De marktwaarde ervan wordt evenwel aan de klant doorgerekend. Men rekent dus zaken door die men niet betaald heeft. Een gewone winkelier zou voor minder met justitie in aanraking komen. De CREG berekende zelf dat deze gratis quota de elektriciteitsproducenten 1,7 miljard euro opbracht tussen 2005 en 2009 (persmededeling 88 CREG juni 2010)
De CREG vindt net als heel wat anderen (ook in de milieubeweging) dat de kostenstructuur van Eandis en co ondoorzichtig is én mee verantwoordelijk voor de prijsstijgingen: “Sinds eind 2008 heeft de CREG de politieke overheden meermaals, maar vergeefs, gewaarschuwd voor de herhaalde stijging van de distributienettarieven, voor de problemen die voortvloeien uit de wetgeving betreffende de tarieven en, tot slot, voor de kwalijke gevolgen die de CREG heeft vastgesteld op het vlak van de beheersbare en niet-beheersbare kosten van de DNB’s.” De CREG berekende dat de distributietarieven tussen 2007 en 2009 met 35 % stegen en zegt in zijn rapporten dat zijn eigen inspanningen teniet gedaan worden.
Iedereen weet allicht dat Electrabel 30 % van Eandis in handen heeft en dat dit bedrijf ook hier fris wat winsten afroomt. Tegen 2018 moeten die intercommunales bovendien zuiver zijn, wat betekent dat de Belgische gemeenten (die nu 70 % in handen hebben) Electrabel zullen moeten uitkopen.
Climaxi vindt dat Electrabel genoegd geprofiteerd heeft. Climaxi is van oordeel dat de subsidiestroom rond zonnepanelen moet herbekeken worden en steunt de idee van de CREG om deze subsidies te betalen met een bijkomende belasting op de kerncentrales. Climaxi vindt dat de CREG een waardevol instituut is maar vindt het compleet tegenstrijdig dat de CREG wel de feiten aangeeft maar niet de prijsstijging durft tegen te houden. Het argument: anders gaat de stijging voor de consument volgend jaar te goot zijn. De CREG adviseert de regering en zou in elk geval het advies kunnen geven om de prijzen te blokkeren, de taks op kerncentrales door te voeren en hiermee een overgang naar hernieuwbare economie te voorzien. De regering dient bovendien dringend uit te dokteren hoe ze de intercommunales op kosten van Electrabel zuiver gaat maken.
Climaxi organiseert samen met Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid, Interenvironnement Wallonie, GROENEcolo, JNM, Friends of the Earth, vzw ’t Uilekot, Victoria Deluxe, PVDA-PTB, SAP-LCR, LSP-PSL, Lappersfort, vzw Vrede, DaklozenAktiekomitee Antwerpen, Milieufront Omer Wattez, Egalité, Parti Humaniste, GRAS en tientallen anderen een
Eén van de eisen van deze betoging is ook een democratische overgang naar een hernieuwbare energieeconomie op kosten van Electrabel!
Filip De Bodt