Afvalverbranding van PFOS en PFAS door Indaver wordt niet opgevolgd
Indaver NV is de Europese hub voor het verbranden van chemische afval in de Antwerpse haven. Het bedrijf is eigendom van Katoennatie. Op dit moment loopt er een openbaar onderzoek voor de evaluatie van de verbrandingsoven op de site vlakbij Stabroek.
Op deze site wordt chemisch afval verbrand. In deze ovens wordt de vervuilde PFOS grond van Oosterweel verbrand om nog zo min mogelijk PFOS over te houden. In 2019 kreeg het bedrijf een nieuwe vergunning voor haar site. Climaxi nam de lopende evaluatie van de ovens en de mogelijke hervergunning onder de loep en diende bezwaar in.
De nieuwe milieuwetgeving kent vergunningen toe van onbepaalde duur die regelmatig geëvalueerd worden. Vroeger was een milieuvergunning beperkt tot een aantal jaar en moest die, na inspraak van het publiek, verlengd worden. Daar is men al vanaf. Climaxi vindt dan ook dat men het werk grondig moet doen en dat over deze evaluatie van het bedrijf licht overgegaan wordt.
Opnieuw zijn niet alle adviezen ingeleverd. Dat heel wat milieudiensten onderbemand zijn na jaren inleveren, zorgt voor dit veel voorkomend euvel. Het is evenwel geen futiliteit: als de Vlaamse Milieumaatschappij of de Afdeling Zorg geen advies meer geven als specialisten, dan betekent dat dat de gevolgen voor natuur en bevolking niet goed bestudeerd zijn. Waar dat toe leidt weten we ondertussen.
Het verslag neemt het besluit om binnen 2 jaar opnieuw een studie te maken van de uitstoot van de installatie. Een verbrandingsoven die ook gevaarlijke stoffen verbrandt, dat is geen speelgoed: het is dan ook de wereld op zijn kop dat het bedrijf zelf mag bestuderen en uitleggen hoe het zijn utistoot van giftige stoffen gaat organiseren. Bovendien neemt het bedrijf een loopje met die studies: ook voor deze evaluatie diende het bedrijf twee studies in te dienen. Climaxi kreeg de bevestiging van VMM dat die er niet zijn.
De evaluatie van de installatie heeft het niet over parameters voor PFOS, PFOA en PFAS in het lozen van afvalwater en luchtverontreiniging. Nochtans wordt bij nv INDAVER afval verbrandt dat PFOS en PFAS bevatten. Zijn we dan het recente verleden al vergeten? Zijn dit geen stoffen meer die moeten gereguleerd worden in een vergunning?
In de MER van 2019 voor Indaver NV is te lezen dat de zuidelijke deponie in overstromingsgebied ligt. Climaxi vindt dat deponies geen plaats hebben in overstromingszones en dat deze bij gevolg niet kan vergund worden.
Indaver is van openbare dienst geëvolueerd naar een louter privé-bedrijf en dochter van Katoennatie. De voorbije jaren werden miljoenen vrijgemaakt om ook in andere landen bedrijven te lanceren of op te kopen. Climaxi heeft niets tegen een uitbreidingspolitiek van bedrijven, maar vindt dan wel dat men minstens evenveel prioriteit moet geven aan de sanering en het naleven van de normen in eigen land. Het verlagen van normen heeft een pervers effect dat er voor zorgt dat de afvalindustrie kan uitbreiden in het buitenland zonder in eigen land de hoogste normen via de best beschikbare technieken te moeten naleven. Men weet nu ook al dat vervuilde materie uit Nederland geïmporteerd wordt om hier te verbranden. De eigen volksgezondheid moet niet opgeofferd worden aan de expansie- en winstdrang van de internationale afvalindustrie.
Het consortium Indaver telt in België al een tiental financieel gezonde bedrijven. In de Holding zitten ongeveer 714 miljoen euro vaste activa en men bouwde een eigen vermogen op van meer dan 400 miljoen euro. Men maakt een kleine 3 miljoen aan verlies volgens de jaarrekening van 2021 maar keert 48 miljoen uit aan aandeelhouders. De Holding controleert bedrijven in België, Nederland, Italië, Duitsland, Spanje en Portugal en is met andere woorden een grote speler in de internationale afvalindustrie.
De aanvrager, Indaver NV, maakte en bedrijfswinst in 2020 van meer dan 20 miljoen euro, heeft een eigen vermogen van meer dan 100 miljoen, voldoende activa en een reeks aan participaties in andere bedrijven die de know how en een sterke financiële structuur opleveren. In zijn jaarverslag stipt het bedrijf overigens aan dat “alle installaties ruimschoots voldoen aan de milieuvoorschriften”. Dan moet men dit ook maar zonder uitstel realiseren. Door de introductie van de nieuwe blauwe zak is men bovendien verzekerd van een sterk marktaandeel voor de volgende jaren.
Dit noopt ons tot de conclusie dat het bedrijf beter kan dan wat in dit verslag voorgesteld werd en dat het op zeer korte termijn kan voldoen aan alle tekortkomingen.
Climaxi vraagt in een bezwaarschrift dat het bewuste verslag bijgewerkt wordt en effectief gebruikt wordt om de bestaande milieuvergunning te herzien. Wie wil kan bezwaar indienen tot 6 augustus a.s. via deze link. Een model-bezwaar vind je hier.
Katrin Van den Troost
Filip De Bodt