De klimaattop in Polen dit jaar was nummer negentien in het rijtje. Al bijna twee decennia lang organiseren de Verenigde Naties de “United Nations Framework Convention on Climate Change Conferences of Parties” (“UNFCCC COPs”), en toch blijft de jaarlijkse CO2-uitstoot de hoogte in gaan. De globale hoeveelheid koolstof in de atmosfeer bereikte dit jaar zelfs een absoluut hoogtepunt in de menselijke geschiedenis.

In tegenstelling tot de hype die vier jaar geleden voorafging aan

Kopenhagen, was de idee van een betekenisvol akkoord in Warschau al afgeschreven nog voor de conferentie echt van start ging. Al vanaf het begin leek het alsof niemand echt verwachtte dat we veel zouden bereiken. Iedereen leek zijn hoop eerder te vestigen op de COP21die binnen twee jaar in Parijs zal plaatsvinden. Alsof er dan toch geen haast bij is.

Toch herinnerde supertyfoon Haiyan er ons vlak voor de start van de top aan dat er wel degelijk haast bij is, dat de klimaatverandering nu aan de gang is én dat ze verwoestende gevolgen met zich meebrengt.Toch blijven de rijke landen beweren dat ze hier niets aan kunnen doen.

Bedrijven

Diegenen die dit jaar misschien wel het meeste enthousiasme aan de dag legden, waren de bedrijven. Grote bedrijven hebben al jarenlang het “UNFCCC”-proces in handen. Industrieën die afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen willen er voor zorgen dat klimaatoplossingen hun bedrijfsmodel of winsten niet in gevaar brengen en gebruiken de klimaatcrisis om nieuwe markten te creëren. Toch was dit de eerste klimaattop die duidelijk gesponsord werd door bedrijven, waaronder “klimaatmisdadigers” ArcelorMittal, Alstom en BMW.

http://corporateeurope.org/sites/default/files/conference_of_polluters-l...

Voor meer informatie rond “corporate capture”, zie:

http://corporateeurope.org/blog/fly-wall-corporate-cop-through-looking-g...

http://corporateeurope.org/blog/warsaw-cop19-climate-blog http://corporateeurope.org/sites/default/files/cop19_guide_to_corporate_...

 

Hieronder volgt een verslag van Nicola Freeman die de onderhandelingen en de acties in Warschau opvolgde voor Friends of the Earth en Climaxi vzw.

Aankomst in Warschau

Ik kwam aan op zaterdagochtend, net op tijd om mee te doen met de levendige maar vredelievende “ System Change not Climate Change”-bijeenkomst. Zowel Poolse gemeenschappen die zich tegen schaliegas en steenkool verzetten als mensen van andere Europese landen (waaronder ook 700 Belgische activisten) stonden hen hierin bij.

Mijn tweede week op de klimaattop werd gedomineerd door vervuilende energie. Ik besloot mee te doen met andere Friends of The Earth-activisten om onze boodschap (“Stop Dirty Energy”) luid en duidelijk te laten horen aan de onderhandelaars wanneer ze ’s morgens aankwamen net vóór de onderhandelingen van start gingen. 

Maandag = Steenkool

Bijna alle Poolse elektriciteit (meer dan 90%) wordt met steenkool opgewekt en de regering staat op het punt om nieuwe, zware steenkoolinfrastructuur goed te keuren. Grote vervuilers en lobby’s voor fossiele brandstoffen, waaronder de twee COP19-partners PGE en Lotos Group, zijn helemaal of voor het grootste deel in handen van de regering. De Poolse regering de klimaatconferentie laten voorzitten betekent eigenlijk hen “overhandigen” aan de steenkoolindustrie.

Steenkool is de meest vervuilende fossiele  brandstof van allemaal en is daarnaast de grootste bron van vervuiling door klimaatopwarming ter wereld.

Maandag organiseerde Pools minister voor Economie (Marcin Korolec) een “World Coal Association Summit”

(top voor de Wereldsteenkoolassociatie) om een officieel communiqué te overhandigen aan zijn minister van Milieu, collega Janusz Piechociński, die de klimaattop voorzit. In dat communiqué wil hij  de idee van “niet vervuilende steenkool” voorstellen als deel van de klimaatoplossing.

Aan de ingang van deze steenkooltop schrobden Friends of the Earth-activisten steenkool schoon, om zo aan te tonen dat niet vervuilende steenkool gewoonweg niet bestaat, hoe sterk de ministers ons dit ook proberen te doen geloven. Toch stemt ook “UNFCCC Executive Secretary”, Christiana Figueres, toe met de idee. Christina Figueres toonde niet alleen haar steun aan de idee door de steenkooltop bij te wonen. Nadat ze had toegegeven dat steenkool moest veranderen, zei ze dat het toch een onderdeel kon uitmaken van de klimaatoplossing, vooral in ontwikkelingslanden.

 

Op een spandoek van Greenpeace, die eerder die ochtend werd neergelaten vanop de top van het complex, stond te lezen: “Who Rules Poland, the coal industry or the people?” (“Wie bestuurt Polen, de steenkoolindustrie of het volk?”) Greenpeace had het spandoek echter ook kunnen neerlaten vanop het dak van het stadium met de vraag: “Wie stuurt de COP?”.

We hadden wel verwacht dat de industrie rond fossiele brandstoffen haar best zou doen om haar vaste -al dan niet vervuilende- belangen te beschermen. Dat Christina Figueres het mantra van de industrieën ook overnam, was echter een enorme teleurstelling. Het feit dat de VN lobbyen voor fossiele brandstoffen niet enkel aanvaardt op de onderhandelingen, maar ook nog eens bewust vergemakkelijkt, maakt duidelijk dat de VN  een deel van het probleem aan het worden is.

Steenkool is slecht voor mens en planeet. Daarom eiste Friends of the Earth samen met Poolse activisten gezonde longen en een gezonde planeet (aangezien steenkoolvervuiling elk jaar ongeveer 3500 mensen in Polen de dood injaagt). Om een beter beeld te krijgen van wat er allemaal gebeurde tijdens de actie, zie deze video: http://www.rtcc.org/2013/11/18/video-coal-sparks-green-protests-at-un-climate-talks/

Dinsdag = Kernenergie

Ondanks duidelijke signalen dat kernenergie geen toekomstperspectief biedt, is de Poolse openbare energiefirma PGE - één van de sponsors van de klimaattop- van plan om de eerste kerncentrale te bouwen in Polen. Eén van de andere klimaattopsponsors, Alstom, heeft zelfs turbines geleverd voor 30% van alle kerncentrales in de wereld.

We herinnerden afgevaardigden die aankwamen aan het stadion er aan dat ook kernenergie niet de oplossing is.

Donderdag = Schaliegas

Ondertussen werd de Poolse minister van Milieu, die de onderhandelingen voorzat, gedegradeerd, omdat hij niet genoeg in het voordeel van schaliegas pleitte. Hij werd vervangen door iemand die er daarentegen zo snel mogelijk werk van wil maken. En dus kwamen we donderdag terug met de boodschap dat ook schaliegas een vervuilende energiebron is – “Frack” ons klimaat niet!

Vervuilers praten, wij klaar voor vertrek

Als Polen op de onderhandelingen het slechte voorbeeld gaf, volgden de andere geïndustrialiseerde landen dit gretig. Ze startten ook een neerwaartse spiraal op rond zowel doelstellingen - Japan geeft nu aan dat het haar uitstoot gaat verhogen tegenover 1990- als klimaatfinanciering. Er wordt geen nieuw staatsgeld op tafel gelegd, enkel de reeds bestaande ontwikkelingssamenwerking in een andere vorm.

In plaats van de doelstellingen te baseren op wat echt nodig is om de catastrofale  klimaatopwarming te stoppen, engageren landen zich om de uitstoot te verminderen gebaseerd op wat zij denken dat “mogelijk” is om te bereiken. De planeet zal zo eerder opwarmen met vijf graden in plaats van de twee graden die de “UNFCCC” als doel voor ogen heeft.

Na verschillende jaren nadenken en verschillende dagen erover praten met andere medestanders, zijn donderdag achthonderd klimaatactivisten weggewandeld van de internationale klimaattop. Deze actie was een protest tegen het gebrek aan ambitie en ook onze manier om solidariteit te betuigen aan de mensen die het slachtoffer zijn van de klimaatopwarming.

Op onze T-shirts stond te lezen: “Polluters talk, we walk” en  “Volveremos” (we keren terug). Onze diverse groep bestond uit de grote organisaties en sociale bewegingen uit de ganse wereld. We verlieten de top als één geheel.

We wandelden naar een cultureel centrum van het “Polish Youth Climate Network” en begonnen te praten over hoe we een globale klimaatbeweging konden opstarten. We vroegen ons ook af hoe we datgene wat buiten de klimaattop gebeurt, kunnen linken aan wat er zich effectief tijdens de onderhandelingen afspeelt. We wilden ook onze diverse groepen, waaronder jongerenverenigingen, ngo’s uit de ontwikkelingssamenwerking, vakbonden, milieuorganisaties en bewegingen, samenbrengen om er zeker van te zijn dat onze echte oplossingen op de agenda komen in Lima en Parijs. Verder willen we ervoor zorgen dat mensen vanaf nu voorrang krijgen op winst maken.

2014 en 2015 zijn sleutelmomenten in een klimaatstrijd die jaren gaat duren, maar als we maar verder blijven bouwen op wat we in Warschau bereikt hebben, maken we zeker een kans. #volveremos