Climaxi bracht Vlaams-Brabantse bewegingen samen

Op dinsdag 3 december oganiseerde Climaxi in Jeugdherberg Blauwput in Leuven een trefdag met als thema “Vlaams-Brabant klimaatneutraal, welke rol voor middenveldsorganisaties?”. Er waren 54 deelnemers uit alle hoeken van de provincie, heel wat meer dan verwacht.  Nu de provincie de verheugende doelstelling heeft geuit om klimaatneutraal te worden, gaan bewegingen en ngo’s, van de vakbonden over Oxfam-Wereldwinkels tot BBL en vele anderen, na welke rol zij kunnen spelen in dat proces. Een vervolg komt er zeker en de thema’s die als prioritair naar voor werden geschoven, waren: 1. Wonen en het recht op energie, 2. Duurzame mobiliteit en 3. Lokale voeding en teelt.

Onderaan dit artikel vind je de powerpointpresentaties van Peter Tom Jones en Bruno Moens

Het was David Dessers die de trefdag opende namens Climaxi. Hij stelde ondermeer dat hij drie functies ziet weggelegd voor sociaal-ecologische bewegingen in een klimaatneutraal proces. Ten eerste moeten ze een kritische waarnemer zijn, die het sociale en participatieve gehalte van het proces kunnen bewaken. Voorts kunnen ze een gesprekspartner van de provincie zijn en het project mee vorm en draagvlak geven. Tot slot kunnen ze ook zelf initiatieven nemen rond o.a. de isolatie van woningen, het opwekken van groene energie of voedseldistributie via korte ketens...

Voorts was het de beurt aan gedeputeerde voor milieu en duurzaamheid Luc Robijns. Als groene gedeputeerde is hij de politieke gangmaker van het klimaatneutrale project. Hij toonde zich alvast tevreden over de grote interesse vanuit het middenveld en wees op de noodzaak van een participatieve aanpak. Hij meldde ook dat inmiddels 56 van de 65 Vlaams-Brabantse gemeenten ingestemd hebben met dit ambitieuze klimaatbeleid en dus mee inspanningen zullen leveren. De provincie zal bovendien 500.000 euro vrijmaken om actoren te ondersteunen die klimaatneutrale projecten willen opzetten.

Kansen en valkuilen

Dan was het de beurt aan Peter Tom Jones, geëngageerde wetenschapper en pionier van de klimaatneutrale projecten. Hij gaf een bijzonder boeiende en omvattende presentatie over de noodzaak aan actie van onderuit, reeds behaalde resultaten maar ook de valkuilen op het klimaatneutrale pad. Zo wees hij op de noodzaak van een aanpak die uiteenlopende partners samenbrengt. De overheid kan een dergelijke doelstelling nooit alleen waarmaken. Meer nog, je hebt een onafhankelijke structuur nodig, die over de grenzen van meerderheid en oppositie heen gaat en die drager kan zijn van het project. Zo niet dreigt je project bij de volgende verkiezingen weer ten onder te gaan.

Peter Tom Jones wees ook op het belang van alternatieve financiering, bijvoorbeeld via crowd funding. Zeker in tijden van crisis en krapte is het belangrijk om in de samenleving op zoek te gaan naar de nodige middelen. Tot slot wees hij ook op de noodzaak aan een consistente praktijk en beleid. Je kunt je geen fietsstad noemen en toch heel de tijd fietsrazzia’s uitvoeren. Het is ongeloofwaardig om te pleiten voor een autoluwe binnenstad en tegelijkertijd uit te pakken met een grote autoparking in diezelfde binnenstad. Geloofwaardigheid en daadkracht zijn nodig om de juiste dynamiek te weeg te brengen. Niet wachten

1/2

Na een welgekomen koffiepauze was het dan de beurt aan Bruno Moens, van vzw De Paddenbroek. Die organisatie zette in het verleden reeds samenaankoopacties op rond isolatiemateriaal etc. Vandaag plant ze samen met het ACW en een heleboel andere partners een wijkrenovatieproject in Beersel, waarbij het uiteindelijk het doel is om op enkele maanden tijd een hele wijk energie-eficiënt te maken. Voorts is De Paddenbroek ook betrokken bij Pajopower, een energie-coöperatieve, die via daken en percelen van landbouwers uit het Pajottenland groene stroom wil opwekken. Erg interessante en inspirerende projecten, waarbij het middenveld op niets of niemand wacht op in actie te treden.

Aan het einde van de boeiende namiddag volgde er een uitwisseling tussen de aanwezige organisaties. Bij welke projecten zijn zij reeds betrokken? Rond welke thema’s moet er dringend actie ondernomen worden? Hoe zien zij de verdere betrokkenheid van het middenveld bij het project “Vlaams-Brabant Klimaatneutraal”? De thema’s die daar als prioritair uit kwamen, waren: 1. Wonen en het recht op energie, 2. Duurzame mobiliteit en 3. Lokale voeding en teelt. In de komende maanden zullen we daarom verder werken in thematische vergaderingen. Dergelijke thematische vergaderingen kunnen allicht ook sneller tot initiatieven en acties leiden.

Netwerk

Want over één zaak leek alvast iedereen het eens: we hebben geen nood aan een praatbarak. Als we ons organiseren, is het om samen iets te ondernemen en een hele concrete rol te spelen in het klimaatneutrale verhaal in onze provincie. Bijkomende moeilijkheid bestaat erin dat Vlaams-Brabant eigenlijk uit twee delen bestaat: het deel ten oosten en het deel ten westen van Brussel. Misschien dat het dus nodig zal zijn om niet enkel een thematische opdeling te maken maar ook een regionale. De trefdag van 3 december was een eerste en nuttige kennismaking van heel wat actoren op het terrein. We zullen zien tot wat dit netwerk in staat zal blijken.

De trefdag ‘Vlaams-Brabant klimaatneutraal, Welk rol voor het middenveld’ was een initiatief van VZW Climaxi in samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant.