Ronse: ook Utexbel moet stoppen met lozen

De Afdeling Milieuhandhaving stuurde een brief naar de draadververij van Utexbel in Ronse waarin gesteld wordt dat het bedrijf op 15/12/21 moet stoppen met het lozen van zwaar vervuild afvalwater in de Molenbeek. Het bedrijf ligt al jaren in de clinch met allerhande administraties omdat het weigert zijn afvalwater te (laten) zuiveren. Volgens Climaxi is er nochtans geld genoeg aanwezig. Utexbel loost 378 % teveel Chloriden + 443 % teveel fosfor

De NV Utexbel heeft in Ronse twee bedrijven: een weverij aan de Snoecklaan/Zonnestraat en een draadververij aan de Ninovestraat. De uit de voegen gegroeide en sterk verouderde weverij voert al jaren een juridische slag met buren en milieubewegingen en vroeg ook recent een nieuwe vergunning aan. Dit verhaal wordt allicht (voorlopig) beslecht eind dit jaar, tenminste indien Utexbel zijn jaren oude tactiek van het steeds maar aanvragen van nieuwe vergunningen waar men dan zelf in beroep tegen gaat, niet hanteert.

Aan de Ninovestraat is er een draadververij waarvan de juridische discussie voor een nieuwe vergunning ook al 4 jaar duurt. Het bedrijf kreeg daar in 2014 een vergunning, die beperkt werd tot 5 jaar, waarin gesteld werd dat dit de laatste ging zijn en het bedrijf moest toelaten om op de collector naar het zuiveringsstation van Aquafin aan te sluiten. Daartoe moet Aquafin het RWZI van Ronse uitbreiden en een akkoord sluiten met Utexbel. De geschatte factuur van deze uitbreiding bedraagt 800.000 € en die dient door de aanvrager betaald te worden. Ook hier ligt Utexbel dwars.

In 2017 was dit nog altijd niet gebeurd en kwam er een nieuwe aanvraag waarin gevraagd werd de bestaande toestand (lozing op de al sterk vervuild Molenbeek) te bestendigen. In 2018 kreeg Utexbel een vergunning om ter plaatse verder te werken, maar zonder toelating om het afvalwater verder te lozen in de Molenbeek. Eerder werd het bedrijf ook al verboden om verder cadmium, kwik, cyanide, fluoride, TBT en nonylfenol te lozen.

BEROEP

Tegen deze beslissing ging Utexbel achtereenvolgens in beroep bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen en de Raad van State. Die geven beiden de Vlaamse Gemeenschap gelijk en verwierpen het beroep van Utexbel. Tegelijkertijd raakte de zaak in handen van het parket. Nu trekt de Afdeling Milieuhandhaving de stekker uit door het bedrijf te verplichten vanaf 15 december niet meer te lozen.

De overheid wees vroeger ook al op de ernst van de lozing toen men de vergunning uitreikte: “De lozing een onaanvaardbare impact heeft op de kwaliteit van de Molenbeek (procentuele bijdrages van 378% voor chloriden en 443% voor fosfor ten opzichte van de milieukwaliteitsdoelstellingen van de Molenbeek in worst case omstandigheden); dat dit in strijd is met het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid dat uitvoering geeft aan de Europese kaderrichtlijn Water, waarin onder andere het bereiken van een goede oppervlaktewatertoestand in alle Europese wateren tegen 2027 vooropgesteld wordt.”

Dezelfde Molenbeek kwam na de zomer ook in het nieuws omwille van overschrijdingen tot 31 maal de normen voor PFOS en PFOA, versterkt door een sterke verontreiniging van ondertussen verboden gebromeerde brandvertragers, allicht ook een historische vervuiling uit de textielsector.

GELD GENOEG

vzw Climaxi raakte door zijn acties rond PFAS betrokken bij het Utexbel-dossier en stelt dat de huidige vervuiling erger is dan de historische: “Utexbel speelt al jaren met vuur en negeert elk signaal van de overheid. Op die manier gijzelt het bedrijf zowel de werkzekerheid van zijn werknemers als de gezondheid van de bevolking.”

Ondertussen verrijken de aandeelhouders zich voortdurend: de financiële holding FIMMOBEL beheert volgens de website ‘De Rijkste Belgen’ ongeveer 40 miljoen € die voortkomt uit de Utexbel geschiedenis. De eigenaars (Gibromont) splitsten de garenververij (Utexbel Yarns) aan de Ninovestraat af tot een bedrijf dat net het hoofd boven water houdt maar kunnen bogen op een 25 miljoen € activa in het moederbedrijf Utexbel en een jaarwinst van 2 miljoen € (2020). Ook in het bedrijf dat de gronden bezit (Parto) en in de filialen in Marokko (Filature Textile Settat) en Frankrijk (Baisieux) schuilen nog een tiental miljoen €. Deze week meldde de bedrijfsleiding dat men recent ook een contract verworven heeft voor levering van kledij aan het Zwitserse leger, waarvan men zegt dat het vijf jaar lang duurt en dus zorgt voor stabiele inkomsten.

Dit toont aan dat het bedrijf wel degelijk méér dan in staat is om zijn overeenkomst met Aquafin te betalen én zelfs de mogelijkheid heeft om geld te investeren in een moderne fabriek voor de toekomstige generaties op een industrieterrein in Ronse.

Filip De Bodt