Palestina: de genocide die ook een ecocide is.

Een jaar na het begin van de Israëlische oorlog in Gaza organiseerden Friends of The Earth Palestine en de Universiteit van Newcastle een persconferentie  over een luik van de oorlog dat in de marge van de genocide wat vergeten blijft: de Ecocide die het gevolg is van het geweld, de bombardementen en de beschietingen.

In een oorlog die de levens, de openbare gezondheid, de hygiëne en het onderwijs van Palestijnen zwaar aantast zijn ook de basale levensvoorwaarden zoals water, voedsel en een gezonde omgeving niet meer beschikbaar voor velen ten gevolge van de gigantische verwoestingen van infrastructuur en de verplaatsing van miljoenen mensen. Met de hulp van teams op het veld die op gevaar van eigen leven stalen namen op gevaarlijke plaatsen werd een onderzoek gevoerd naar de ecologische impact van de oorlog. Die impact bestaat uit een aantal belangrijke zaken: verzilting van irrigatiewater, bodemverontreiniging, vast afval, afvalwater en watervervuiling.

Het veldteam rapporteert een toename van de grondwaterverzilting in Almwasi-AlQarara en Khanyounis. Boeren melden dat de olijfkwekerijen vroeger werden geïrrigeerd met grondwater uit een bron met een zoutgehalte van 1800 mg/l. Momenteel, door de overmatige grondwateronttrekking in het Almawasi-gebied om intern ontheemden (IDP's) van water te voorzien, is het zoutgehalte in de bron gestegen tot 4000 mg/l. Hierdoor zijn recent geplante olijfbomen gestorven. Ook groeien enkele andere gevoelige groentegewassen niet meer zoals gewoonlijk door de toegenomen verzilting in de irrigatiebronnen. Monsters van irrigatiebronnen van groentevelden en kassen toonden een toename van het zoutgehalte van 1300 mg/l tot 2200 mg/l binnen vijf maanden van de oorlog.

Door de intensieve bombardementen is ook de bodem aangetast, zijn er vele bomen gesneuveld. Die explosies vonden plaats aan meer dan 2000° waardoor het organische materiaal verbrandde en de bodem volledig onvruchtbaar werd. Soms werd de bodem vernietigd door als stof in de lucht verspreid te worden. Het gebruik van zwaar materiaal zorgde voor bodemverdichting met ondoorlaatbaarheid voor water en uitdroging tot gevolg. Het omkeren van de bodem zorgt er voor dat andere zouten lagen naar boven komen, met nefaste gevolgen. Een bemonsterings-benadering wordt voorgesteld om zware en giftige metalen (Cr, Ni, Cu, Co, en Pb) te beoordelen als gevolg van intensieve bombardementen op landbouwgrond, waarbij rekening wordt gehouden met de geografische spreiding en de bodemtextuur. De organisaties stellen dat groenten en fruit die worden verbouwd aan de oostelijke grens en in de intensief gebombardeerde stedelijke gebieden moeten worden gecontroleerd en getest voordat ze direct voor menselijke consumptie worden gebruikt.

Een van de meest destructieve en directe gevolgen van de Israëlische oorlog voor het Palestijnse milieu is de ongecontroleerde verspreiding van afval. Het veldteam heeft meer dan 63 ongereguleerde stortplaatsen waargenomen in de Gazastrook, met in totaal 1,2 miljoen ton vast afval. De belangrijkste reden voor het ontstaan van deze ongereguleerde stortplaatsen is het besluit van het Israëlische leger om de toegang tot erkende stortplaatsen te blokkeren, omdat deze nu allemaal binnen de 'veiligheidszone' vallen die door de Israëlische strijdkrachten is afgebakend en dus strikt ontoegankelijk zijn.

Deze ongereguleerde stortplaatsen zijn ontstaan in de nabijheid van kampen voor intern ontheemden. De situatie is verder verslechterd door de bijna volledige instorting van het systeem voor het verzamelen en verwerken van vast afval, veroorzaakt door het gericht aanvallen op gemeentelijke garages, vrachtwagens en voertuigen door het Israëlische leger, in combinatie met een ernstig tekort aan brandstoffen, oliën en reserveonderdelen die nodig zijn voor het onderhoud van voertuigen als gevolg van de Israëlische blokkade.

De voortdurende opeenhoping van vast afval in ongereguleerde stortplaatsen naast kampen voor intern ontheemden vormt een dreigende ramp voor de volksgezondheid. Dit afval is een bron van ziektes, die worden overgedragen via direct contact met kinderen of volwassenen, of via insecten. De situatie zal waarschijnlijk verslechteren met de komst van de winter, aangezien de vervuiling zich dan mogelijk naar nabijgelegen kampen kan verspreiden.

Het Palestijnse maatschappelijk middenveld en onderzoekers van Newcastle University, doen een dringende oproep aan alle milieu- en mensenrechtenorganisaties om druk uit te oefenen op de Israëlische autoriteiten om toegang tot sanitaire stortplaatsen toe te staan en de benodigde apparatuur en materialen binnen te laten om de inzameling en verwerking van vast afval te verbeteren, en om met spoed alle ongereguleerde stortplaatsen op te ruimen.

Het veldteam heeft meer dan 72 vijvers met onbehandeld afvalwater gemonitord, met een totale inhoud van ongeveer een half miljoen kubieke meter. De belangrijkste oorzaak van het ontstaan van deze vijvers is de vernietiging van verschillende riolen door het Israëlische leger, evenals het stilleggen van verschillende pompstations door een gebrek aan onderhoud of een tekort aan brandstof na de stroomuitval in Gaza.

Waterzuivering

Het is belangrijk om te benadrukken dat alle afvalwaterzuiveringsinstallaties in Gaza niet meer functioneren vanwege het directe bombarderen door het Israëlische leger, wat heeft geleid tot gedeeltelijke of volledige vernietiging van deze installaties. Dit heeft geresulteerd in grootschalige overstromingen van afvalwater bij de drie primaire zuiveringsinstallaties in Oost-Gaza. Daarnaast heeft het geleid tot ophoping van afvalwater in laaggelegen gebieden en in vijvers die oorspronkelijk waren bedoeld voor het verzamelen en filteren van regenwater, zoals de Sheikh Radwan-vijver in Gaza-Stad. Een deel van dit onbehandelde water wordt ook via noodleidingen in natuurlijke hellingen bij 9 lozingspunten in zee geloosd.

Intern ontheemden in de door het Israëlische leger afgebakende 'veiligheidszone' zijn begonnen met het gebruik van sceptische tanks om onbehandeld rioolwater te lozen. Dagelijks sijpelt er ongeveer 10.200 kubieke meter onbehandeld rioolwater in het grondwater in de veiligheidszone in het zuiden van de Gazastrook.

Helaas is de milieuramp een serieuze bedreiging geworden, aangezien verschillende door water overgedragen ziektes zoals hepatitis, braken, gele koorts, trachoom, malaria, cholera, enzovoort zijn opgedoken. Het Ministerie van Volksgezondheid rapporteerde dat meer dan 50% van de kinderen is geïnfecteerd met Hepatitis A en monsters uit rioolwater toonden de aanwezigheid van het poliovirus.

Met de komst van de winter zal het risico op overstromingen toenemen, wat de verspreiding van rioolwater onder de ontheemden zal vergroten. Zij zijn bijzonder kwetsbaar, vooral omdat de meeste regenwateropvangvijvers, die oorspronkelijk waren bedoeld voor het aanvullen van het grondwater, momenteel worden gebruikt voor het verzamelen van rioolwater.

Momenteel ontvangen de ontheemde mensen niet meer dan 3 liter drinkwater per dag. Ontziltingsinstallaties voor zeewater en water dat wordt geleverd door het Israëlische bedrijf Mekorot vormen de belangrijkste bronnen van drinkwater die momenteel beschikbaar zijn in de Gazastrook.

De hoeveelheid water die beschikbaar is voor andere doeleinden is drastisch afgenomen, van 80 naar minder dan 20 liter per persoon per dag. Het grondwaterreservoir is de belangrijkste bron van dit water, ofwel via enkele gemeentelijke putten die nog operationeel zijn, of via landbouw- en privéputten.

Het Palestijnse netwerk van milieu-NGO's en onderzoekers van Newcastle University, slaan alarm. De resultaten van het biologische onderzoek dat ze deze week uitvoerden op 20 watermonsters uit gebieden nabij stortplaatsen voor vast afval in de centrale gebieden en Khan Yunis, wijzen op ernstige besmetting met totale en fecale colibacteriën. Dit bevestigt dat onbehandeld rioolwater en zeer giftig perkolaat afkomstig van vast afval het grondwaterreservoir hebben bereikt, waardoor deze gevaarlijke verontreinigingen rechtstreeks naar de bevolking worden overgedragen.

Sammy Roelant