Rekening rijden: iedereen tegen?

Geen onderwerp dat de Vlaming meer beroert dan rekeningrijden. We zijn geboren met een baksteen in onze maag en een gaspedaal, onder de voet. De auto halen we uit om honderd meter verder een brood te kopen of om even vrolijk en gezellig rond te rijden.

We stikken in het fijn stof, titelde De Morgen dit weekend: “Het drukke verkeer, met veel dieselwagens op een kleine oppervlakte, zorgt ervoor dat de luchtkwaliteit in Brussel problematisch is", vertelt Frans Fierens, specialist van de Intergewestelijke Cel voor Leefmilieu. Fijn stof is de sluipmoordenaar van de moderne wereld. Het zorgt voor meer kans op longkanker, hartinfarcten, diabetes bij kinderen, vroeggeboortes, zwakke spermakwaliteit. In ons land vermindert luchtvervuiling de gemiddelde levensverwachting met dertien maanden. Zelfs bij relatief lage concentraties (de gele zones) is de invloed op de gezondheid aanzienlijk, besloten de experts van de Wereldgezondheidsorganisatie onlangs nog. Wat zou betekenen dat in heel België boven Samber en Maas de luchtkwaliteit ondermaats is.”

En toch gaat er vanaf 17 februari een testproef door in een poging om daar iets aan te doen in en om het Brusselse. Op 17 februari start een proefproject voor rekeningrijden met 1.200 wagens in de GEN-zone. Wie in de stad de wagen gebruikt, betaalt daarvoor 9 cent per kilometer tijdens de spits. Buiten de stad is dat 6,5 cent en op de autosnelweg 5 cent. De drie gewesten bereikten daarover een akkoord. Bedoeling is om dan eventueel de inschrijvingstaks en autobelasting te laten verdwijnen in ruil voor rekeningrijden.

De drie gewesten in België gingen er mee akkoord om het gedrag van chauffeurs gedurende langere tijd te monitoren om dan verdere maatregelen uit te dokteren. Op facebook tekenden 150.000 mensen een petitie tegen het initiatief.  Minister Crevits haastte zich om te zeggen dat er nog niets beslist was. Ook SP.a, CDH en Ecolo lieten weten tegen of bijna-tegen te zijn.

Binnen de werknemersbewegingen en de linkerzijde wordt het rekeningrijden ook al niet positief onthaald. PVDA-energiespecialist Tom De Meester stelt: “Rekeningrijden is onrechtvaardig. De taks straft werknemers die niet zonder auto kunnen. En dat zijn er nogal wat. Fabrieken liggen niet naast treinstations en busvervoer naar industrieterreinen is schaars.” Enkel GROEN lijkt voorstander te blijven van rekening rijden:

“Rekeningrijden is eerlijker en democratischer dan het huidige systeem. Het verdeelt immers de kosten voor het onderhoud van de wegen onder de reële gebruikers. Mensen laten betalen per gebruik is veruit het eerlijkste systeem. Het draagt bovendien bij tot de oplossing van het mobiliteitsprobleem en gaat de luchtvervuiling tegen ”, reageert Brussels staatssecretaris voor Mobiliteit, Bruno De Lille (Groen).

1/2

CLIMAXI

Climaxi wil graag een aanzet geven tot discussie op basis van argumenten. Onze uitgangspunten: er moet een regeling komen waarbij het verkeersinfarct om gezondheids- en en klimaatredenen opgelost wordt. De Amerikaanse econoom Dr.Pope stelt: ”Onze publiek politieke inspanning om luchtverontreiniging in te dijken, lijkt een van de meest effectieve medische interventies van de laatste 20 tot 30 jaar. Sinds 1990 kent de VS 35% minder doden en zieken door luchtpollutie. De grootste besparing die we sinds de jaren negentig hebben gerealiseerd."

Die regeling moet vooral structureel van aard zijn: het gaat niet op om een kilometerheffing op te leggen als je door de besparingen de rug van het openbaar vervoer breekt: er rijdt geen trein meer op tijd en in het aanbod van De Lijn werd flink gesnoeid.

Daarnaast zijn we er niet tegen dat gedrag gestuurd wordt via taksen, tenminste indien dat er niet op neerkomt dat de mensen gewoon extra-belast worden.  Ecologische zorgen gaan voor ons samen met sociale bekommernissen: de noodzakelijke ecologische omschakeling van een maatschappij dient gepaard te gaan met sociale herverdeling.

We zijn gevoelig voor het argument dat stelt dat bij rekeningrijden iedereen hetzelfde moet betalen en dat het niet opgaat om mensen met een gewoon inkomen nog eens extra te gaan belasten.

We stellen voor om het STOP principe te hanteren: Eerst Stappen (lees : dichter bij het werk wonen of dichter bij je huis werken financieel steunen) dan Trappen (lees : investeringen in fietsvoorzieningen maken dat 20km enkel haalbaar is, zeker met een snelle fiets zoals een velomobiel. Vervolgens moet er vlot openbaar vervoer komen aan verminderde prijzen. Om verkeer verder te sturen kan men dan spreken van rekening rijden. Daarbij willen we ook beklemtonen dat het woon-werkverkeer moet gedragen worden door de werkgevers en dat de belastingaftrek voor bedrijfswagens moet afgeschaft worden.

Reacties en artikels welkom: filip@climaxi.be

Filip De Bodt

PS: Climaxi bediscuteerde dit thema op zijn stuurgroep op dinsdag 25 februari in Brussel aan de hand van de inbreng van heel wat sympathisanten en lezers van deze site.