Dringende oproep: inheemse bevolkingsgroepen, conflictgebieden en de pandemie
Friends of the Earth Sweden doet een dringende oproep om inheemse bevolkingsgroepen en mensen in conflictgebieden beter te beschermen voor de pandemie. Dit kan door de onderstaande brief te ondertekenen en te versturen en deze zo veel mogelijk te verspreiden.
Op 18 april ontvingen we het nieuws dat Ari Uru Eu Wau Wau, 33 jaar, gemeenschapsleraar en lid van de boswachters van het Uru Eu Wau Wau-volk, werd vermoord aan de grenzen van hun collectieve grondgebied in de staat Rondonia, Brazilië.
Wij, Friends of the Earth Sweden en ondergetekende organisaties, treden op in solidariteit met onze Latijns-Amerikaanse vrienden en vragen uw steun door de onderstaande solidariteitsbrief via deze link (en español aquí) te sturen naar de internationale autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor het toezicht op het wereldwijde antwoord op de huidige gezondheidscrisis.
De COVID-19-pandemie van 2020 komt in een ongelijke wereld terecht. Het is met grote droefheid dat we zien hoe deze pandemie de wereld beïnvloedt met miljoenen zieken en duizenden doden. De pandemie treft niet alleen onze gezondheidsstelsels, maar maakt ook de ongelijkheden in onze samenleving nog zichtbaarder, waardoor degenen die toch al gemarginaliseerd zijn, het grootste risico lopen. Het virus zal dus op verschillende manieren de samenlevingen en de volkeren treffen.
De ongelijkheden zijn niet alleen groot tussen de landen (zo had Mozambique op 22 maart in totaal 34 beademingstoestellen beschikbaar in zijn volksgezondheidssysteem), maar ook op nationaal niveau, want in sommige landen zijn deze ongelijkheden groter dan in andere. Een gemene deler onder Latijns-Amerikaanse landen, en vele andere over de hele wereld, is dat inheemse groepen in deze context van COVID-19 onevenredig veel te lijden hebben van discriminerende structuren die al langer bestaan. Deze groepen leven vaak in gebieden met minder infrastructuur, minder toegang tot medisch personeel en voorraden en minder toegang tot besluitvorming en platforms om hun stem te laten horen. Inheemse gemeenschappen bewonen vaak zeer geïsoleerde gebieden, zoals het Braziliaanse Amazonegebied, waar een persoon die een beademingsapparaat nodig heeft misschien 1000 km per boot naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis moet reizen. Een gestructureerd gezondheidszorgsysteem met aandacht voor de gezondheid van de inheemse bevolking is niet of onvoldoende aanwezig, waarbij geen rekening wordt gehouden met de bijzonderheden van de etnische minderheden, zoals culturele diversiteit, medische kennis en wereldbeeld, levensonderhoud, taal, intern bestuur en geografische ligging.
Inheemse volkeren vormen een risicogroep in deze pandemie. Inheemse volkeren zijn over het algemeen meer kwetsbaar voor virussen of andere van buitenaf geïntroduceerde besmettelijke ziekten, ook al zijn de mensen jong en in goede gezondheid. Bovendien hebben inheemse volkeren eeuwenlang geleden onder marginalisaring en vandaag de dag leven velen in de context van extreme armoede. Daarom zijn personen met onderliggende aandoeningen zoals diabetes, tuberculose, bloedarmoede en ondervoeding oververtegenwoordigd in de Latijns-Amerikaanse inheemse bevolkingsgroepen.
Deze pandemie dringt binnen in een wereld in conflict. Lokale, nationale en internationale conflicten treffen inheemse volkeren over de hele wereld. Zo hebben alle Latijns-Amerikaanse landen tot nu toe onvoldoende bescherming geboden aan inheemse volken en leiders, en zijn er onder de inheemse volken veel mensenrechtenactivisten die om het leven komen, overal ter wereld. Zij zijn ook de belangrijkste slachtoffers van andere bedreigingen met betrekking tot de veiligheid, zoals moordpogingen, doodsbedreigingen en interne ontheemding. Zo hebben de Awa-bewoners hun grondgebied in het noorden van Ecuador en het zuiden van Colombia. Zij worden door het Colombiaanse Hooggerechtshof beschouwd als een volk dat gevaar loopt om fysiek, cultureel en geestelijk uit te sterven. De afgelopen 30 jaar heeft het Awa-volk geleden onder de aanwezigheid van legale en illegale gewapende groepen, die meer dan 8000 Awa-slachtoffers hebben gemaakt en de ontheemding van honderden gezinnen hebben veroorzaakt en nog steeds veroorzaken. Het Awa-volk heeft de regeringen van Ecuador en Colombia opgeroepen om in dialoog met de Awa-autoriteiten de Awa-bevolking te beschermen. De Awa bevestigen tevens zoals ze al eerder deden, de solidariteit met alle volken in Latijns-Amerika die onder dezelfde druk staan, ondanks de verschillen in context.
De pandemie wordt een excuus voor naties om zich verder terug te trekken als het aankomt op bescherming van gebieden en leiders. Maatregelen zoals quarantaines hebben de aanwezigheid van illegale mijnwerkers, illegale houthakkers, jagers en landrovers in de gebieden van de inheemse bevolking doen toenemen. In Brazilië is het eerste geval van een besmette Yanomami in verband gebracht met illegale mijnwerkers, terwijl het conflict over het grondgebied doorgaat zonder dat daar de aandacht voor is. We mogen de mensen die tijdens de pandemie zijn vermoord niet vergeten, de staat moet een onderzoek instellen en rechtvaardigheid garanderen. In het zuiden van Colombia hebben gewapende groeperingen gedreigd met de moord op iedereen die de symptomen van COVID-19 vertoont als een "controlemaatregel".
Bovendien vormen bedrijven die actief zijn in conflictgebieden een ernstige bedreiging voor de lokale groepen, aangezien de investerings- en bedrijfsprojecten ondanks de pandemie blijven doorgaan. Niet alleen is er een gebrek aan maatregelen voor de bescherming van gemeenschappen die in de buurt van operationele gebieden wonen, maar ook wordt de legale landonteigening uitgebreid, terwijl het maatschappelijk middenveld minder goed in staat is om te reageren op politieke besluiten die tot ontheemding en verlies van rechten leiden. Een voorbeeld hiervan is Guatemala, een land waar de meerderheid van de Maya-bevolking best fatsoenlijk is. Bedrijfswereld en overheid plunderen systematisch water en land door middel van projecten zoals waterkrachtcentrales, mijnbouw, energietransmissie en monoculturen, wat in strijd is met de ILO-conventie 169 en de VN-verklaring van inheemse volkeren. De programma's van dergelijke projecten zijn tijdens de pandemie niet gepauzeerd, ook al is de export het doel ervan, terwijl dat een niet-essentiële dienst is.
Al deze onderdelen leiden tot een ontoelaatbare situatie waarin de inheemse volkeren grotendeels alleen staan om de pandemie aan te pakken, ondanks dat zij geen toegang hebben tot hulpbronnen en dat de pandemie hele gemeenschappen dreigt uit te roeien. De Verenigde Naties hebben er bij natiestaten op aangedrongen om de specifieke behoeften van inheemse gemeenschappen in hun protocollen op te nemen, maar erkennen niet dat de situatie van geweld en kwetsbaarheid waaraan deze groepen worden blootgesteld het gevolg is van het feit dat deze natiestaten in de steek worden gelaten. Hieruit volgt dat de geleverde inspanningen veel te summier en veel te langzaam zijn; er moet een sterkere positie van de internationale gemeenschap komen. Daarom vragen wij uw hulp om de Wereldgezondheidsorganisatie en de Verenigde Naties op te roepen om ervoor te zorgen dat inheemse leiders en gemeenschappen voldoende steun krijgen in hun strijd tegen COVID-19 en dat hun rechten worden gerespecteerd terwijl de natiestaten naar oplossingen zoeken.
Om deze oproep te ondersteunen kunt u hetvolgende doen:
1. Via deze link, kan u de brief rechtstreeks naar de ontvangers sturen (voor Spaanse versie, klik hier)
2. Teken deze verklaring als organisatie door een e-mail te sturen naar clare@jordensvanner.se. Deadline: 30 april 2020. We zullen de lijst met supporters voortdurend bijwerken
3. Deel dit artikel zo breed mogelijk in uw netwerken!