Vlaamse Klimaat- en Energietop

Het duurde lang vooraleer mensen een bevestiging kregen van hun inschrijving voor de Vlaamse Klimaat- en Energietop op 1 december 2016. In totaal schreven bijna 800 mensen zich in voor de top. Er werd een selectie gemaakt en er mochten uiteindelijk 500 mensen deelnemen. Climaxi mocht één vertegenwoordiger naar de top sturen in de Ghelamco Arena te Gent.

Deze top is het eindresultaat van een traject dat in april gelanceerd werd. Toen waren we uitgenodigd inBrussel voor een eerste klimaattop. Daarna organiseerde elk ministerie van de Vlaamse regering een “ronde tafel”. Er was Climaxi beloofde dat we uitgenodigd zouden worden op deze ronde tafels, maar dit is nooit gebeurd. Nochtans hadden we vóór de eerste klimaattop nog een overleg met het kabinet van minister Joke Schauvliege. Daar overhandigden we haar de meer dan 1000 klimaateisen die Climaxi in de aanloop van de klimaattop in Parijs had verzameld bij de bevolking.

Op de Klimaat- en Energietop mogen we dus het beleidsplan verwachten als antwoord op de klimaatovereenkomst die in Parijs werd ondertekend. Dat België nog veel werk heeft, werd pijnlijk duidelijk op de laatste klimaattop in Marrakech. De resultaten die we daar konden voorleggen, waren uitermate pover.

Engagementen

Minister-president Geert Bourgeois opent de klimaattop. Hij maakt meteen duidelijk dat er van uitstel geen sprake meer kan zijn. In Marrakech zijn de afspraken uit Parijs bevestigd en ook China spoorde aan om de klimaatengagementen na te komen.

Op de top zelf worden er heel wat engagementen kenbaar gemaakt. Bedoeling is om de emissiereductie te halen en daarvoor rekent de overheid duidelijk op inspanningen van lokale overheden en bedrijven. Meer dan 200 engagementen zijn al bekend. Samen is dat goed voor een besparing van zes miljoen ton CO2. Niet slecht want dat komt overeen met ongeveer 9% van de huidige emissies van Vlaanderen. Vraag is natuurlijk of al die engagementen voldoende zullen zijn om de klimaatcrisis af te wenden, en of de berekening wel zo exact te berekenen is. Al bij al lijken het kleine stappen vooruit die we al vroeger hadden moeten nemen.

Tijdens de klimaattop gaat het duidelijk ook om economische beweegredenen. Tijdens een panelgesprek tussen enkele bedrijven op het podium horen we ook: “Het mogen niet puur milieudoelstellingen zijn, de bedrijven moeten er ook nog iets aan verdienen”. (Kristel Sieprath, Adviseur Natuur, Milieu en Energie bij maatschappij Linkerscheldeoever)

Ruimtelijke ordening en een betonstop

De ingrediënten die worden aangehaald zijn intussen bekend: een verdichting van de woonkernen, bouwen in de hoogte en aanmoedigen van het wonen in de stad in plaats van in een fermette op den buiten. Elke dag nemen we momenteel 6 ha open ruimte in. Tegen 2025 wil de overheid dit herleiden tot 3 ha en tegen 2050 tot 0 ha.

Minister Ben Weyts (Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken) wil meer vrachtverkeer op het water in plaats van op de weg. Er moeten ook meer fietsautostrades komen en we gaan afscheid nemen van de dieselbus.

Minister Bart Tommelein (Vlaams minister van Energie) wil een versnelling op het vlak van installeren van zonnepanelen en windenergie. Verschillende banken beloven al energieleningen te verstrekken aan minder dan 2% intrest. Mensen gaan ook zonnepanelen kunnen huren op iemands ander dak. Daarvoor rekent de minister ook op de beschikbare daken van bedrijven.

De goed-nieuws-show

De stakeholders die Bourgeois het vaakst aanhaalt, zijn: de overheid, de onderzoeksinstellingen, de bedrijven en de banken. En dan voegt hij er aan toe ‘en de burgers’. Voor milieubewegingen, vakbonden en andere sociale organisaties is er blijkbaar weinig plaats. De burgers die Bourgeois voor ogen heeft, zijn ook vooral de kapitaalkrachtige burgers die straks een deeltje kunnen investeren in deze plannen. Het woord ‘innovatie’ is één van de vaakst terugkerende woorden tijdens de verschillende toekomsten.

Wat we nog steeds missen is een lange termijn klimaatbeleid dat werkelijk alles omvat. De ministers stellen hun besparingen in het openbaar vervoer bijvoorbeeld niet in vraag tijdens deze goed-nieuws-show. Ook heel wat elementen die wél in de Klimaatresolutie van het Vlaams parlement zaten, worden niet verder opgenomen.