Na de Russische aanval op de kerncentrale van Zaporozhzhia (Oekraïne) eerder deze maand, blijft het een open vraag hoe groot het risico op een ernstig nucleair ongeluk daar is. Naar aanleiding hiervan publiceerde Greenpeace een rapport over de situatie in de “Nuclear monitor” waar ze een aantal risico’s beoordelen. Hieronder vindt je de belangrijkste bevindingen.

Tijdens zijn bezoek aan Brussel kondigde Biden aan dat de VS meer gas gaan leveren aan Europa, ten einde onafhankelijk te worden van de Russische leveringen. De VS gaan hun leveringen optrekken van 22 miljard kubieke meter LNG naar 37 miljard dit jaar. Tegen 2030 trekken ze dat op naar 50 miljard. Dat is nog altijd maar een derde van wat Russen leveren, zegt VRT-energiespecialist Luc Pauwels. De sociale klimaatbeweging Climaxi hield in het verleden boringen naar schaliegas tegen in Limburg en verzet zich nu tegen de import van extra schaliegas.

De Belgische Vivaldi-regering besliste gisteren om het energieprobleem voor zich uit te schuiven. De twee jongste kerncentrales in Doel en Tihange mogen tien jaar langer draaien. Ter compensatie mag Groen 1,2 miljard investeren in hernieuwbare energie. Zo raken we er niet, zegt Climaxi, men verandert niets aan de energiesector en schuift de problemen voor zich uit. Het is nauwelijks te geloven, maar nu kerncentrales weer een doelwit en acuut gevaar vormen tijdens een Europese oorlog, besliste de regering om de jongste twee kerncentrales verder open te houden. En net die oorlog, die zou moeten aanzetten tot energie-onafhankelijkheid (ook van uranium), is daar het argument voor. Het plan voorziet verder in BTW-verlagingen naar 6 % op warmtepompen, zinnepanelen en co, een fikse duit voor zonnepanelen in de Belgische stations, aanmoediging van elektrisch rijden, investeringen in waterstof en belasting op bedrijfswagens.   

Twee weken geleden lanceerden de Belgische ondernemers een website “Keep The Lights On”. Een paar honderd industriëlen (ze zijn er allemaal: van Utexbel tot Ineos) roepen de bevolking op om mee een petitie te tekenen tegen de kernuitstap. Het (bedrieglijke) liedje, dat zich in de titel van de petitie uit is gekend en uit zich in de inleiding: “ Blind voor alle argumenten stort België zich in de perikelen van de kernuitstap. Energiefactuur: oncontroleerbaar. Concurrentiepositie Belgische ondernemingen: ondermijnd. Bevoorradingszekerheid: onbestaande. CO2-uitstoot: niet minder, maar meer. Dat staat ons te wachten bij een nucleaire uitstap. België koerst met open ogen af op een ecologische mislukking, het reduceren van de koopkracht en het uitwissen van onze economische slagkracht.”

De sociale klimaatbeweging Climaxi wil graag reageren op het debat rond de energieprijzen dat zich ook dit weekend in diverse media afspeelt. Nu zowel de Vlaamse als de Federale regering met plannen voor de dag komen moet ook de klimaatbeweging zich durven uitspreken. Climaxi kiest daarbij resoluut voor een prijsdaling zonder het totale energieverbruik op te drijven én een grondige herziening van de prijsstructuur. België moet Europa daarbij snel aanzetten tot het herzien van de Europese regel die de producenten ook nog vergoed voor de investeringskosten van hun projecten.

Climaxi steunt de eis tot verlaging van de BTW op energie van 21 naar 6 %. De argumenten zijn gekend: de BTW legt arm en rijk hetzelfde percentage op en is dus sowieso een onrechtvaardige ‘vlaktaks’. Energie is een basisbehoefte en geen luxeproduct: daar rekent men 6% voor. Daarmee is de kous evenwel niet af: wie verder denkt ziet een verouderde prijsstructuur en een extreem vrije-markt mechanisme dat totaal niet bijdraagt aan gelijk welke poging om de klimaatveranderingen in te perken. Climaxi verzet zich tegen de grootschalige verarming die zich onder de ogen en met medeweten van onze beleidsverantwoordelijken afspeelt.

De nucleaire lobby vindt het in elk geval een fantastisch signaal van de overheden om netto zero emissies te halen met grote en kleine projecten.
Nog tijdens de COP26 bestempelt de klimaatbeweging Glasgow als een greenwashcircus. Dat de top bovendien ging gebruikt worden om het nucleaire te herlanceren was minder verwacht.
Never waste a good crisis… was een stil agendapunt.

De kennis over waterstof is zeer beperkt onder de mensen. Dat opent de deur naar dwepen met een waterstofeconomie als dé oplossing voor de klimaatcrisis. Het krachtigste argument tegen deze illusie is de transitietraagheid. De invoering van een nieuwe energiedrager verloopt traag, te traag. De redenen zijn complex en veel meer dan enkel de afremming vanuit de petroleumwereld.

In het vierde artikel in ons DOSSIER ENERGIE gaan we nog dieper in op de noodzaak om kernenergiete stoppen.
Deze tekst is bedoeld als discussietekst: reacties zijn welkom op info@climaxi.be.

In dit Energie-dossier publiceren we vijf artikels op rij over energie. Dit derde artikel is een interview met Marc Alexander, dat eerder al onze uitzending van TV Sociaal te zien was: wat maakt de kenlobby de mensen wijs en hoe kunnen we de bestaande kerncentrales omvormen tot centrales voor hernieuwbare energie?