Boekbespreking: Voeding verknipt

Luk Vankrunkelsven geeft bij Wervel (Werkgroep Rechtvaardige en Verantwoorde Landbouw) om de twee jaar een boek uit rond voeding. Dat boek verschijnt in twee talen (Portugees en Nederlands) omdat hij het in België en in Brazilië gaat promoten. Luk heeft lang halftijds in Brazilië gewoond en brengt in zijn boeken verslag uit over de ontmoetingen en reizen die hij er als Wervel-man rond het thema landbouw organiseert.

Luk brengt twee werelden samen die ogenschijnlijk ver van mekaar af staan, maar die op landbouwgebied veel met mekaar te maken hebben. Door onze gigantische vlees (eiwit) behoeften als Westerse consumenten en door de globalisering, kwam er een taakverdeling op internationaal vlak: wij voeren massa’s veevoeder in om onze enorme veestapel te kunnen onderhouden. De boeren in Brazilië kweken soja voor ons. Het Amazonegebied en de Cerrado worden platgebrand en vernietigd om aan die steeds grotere behoeften te voldoen. De soja wordt hier opgegeten door onze koeien. Even later zie je dan Franse boter naar Brazilië vertrekken als luxeproduct voor de betere klassen.

We hossen de planeet rond met door multinationals gekweekt en door grootwarenhuizen verkocht voedsel dat zowel het milieu, de kleine boer als de kleine winkelier kapot maakt.

Hetzelfde speelt zich af met plantages voor palmolie én met eucalyptushout dat er massaal aangeplant wordt om onze papierindustrie te bevoorraden. Vankrunkelsven neemt in Brazilië overigens dikwijls de Climaxi/UilekotDVD ‘Duurzaam op Papier’ bij de hand om die situatie aan de lokale boeren uit te leggen. Na manipulatie van de boom probeert men hem nu ook te gebruiken als grondstof voor de aanmaak van biodiesel. Dat de eucalyptus een gigantische waterslurper is, waarbij zo een plantage ene streek bijna kan droogleggen, vergeet men.

Hij wordt er in elk geval niet vrolijker van. Nu de vleesconsumptie ook in andere delen van de wereld ( China vb.) stijgt, neemt de druk op ’s wereld grootste natuurreserves voortdurend toe. Het progressieve regime in Brazilië is er dan wel in geslaagd om de levensstandaard van de mensen te verbeteren, maar slaagt er niet in om dit landbouwbeleid om te gooien. Het is één van de motoren van de eigen nationale economische ontwikkeling.

Wél werd er ruimte voorzien voor de ontwikkeling van familiale landbouw, omkaderd door vormingsprogramma’s en instituten. Daar ligt een mogelijke kiem tot ecologische vooruitgang, maar het blijft een minderheidsgegeven als je hun belang vergelijkt met dat van de grote industriële landbouwmultinationals.

Dat is Vankrunkelsven’ s begeestering en verontwaardiging die hij op papier loslaat. Terecht. Daarbij laat hij in zijn boek ook twee Braziliaanse professoren aan het woord en verkreeg een slotwoord van ex-minister van Landbouw Vera Dua.

Met voeding verknipt schreef hij weer een indringend boekje van kleine losse fragmenten en teksten, een soort van reisverslag en relaas van ontmoetingen. Aangenaam om lezen en onthullend voor de consument. Dit gezegd zijnde mag Luk Vankrunkelsven voor mijn part nu gaan beginnen aan zijn magnum opus: een boek waarin hij deze ganse problematiek gaat uitspitten tot op het bot. Een boek dat bulkt van de cijfers en definitief komaf maakt met de voedselmaffia.

Filip De Bodt