Donderdag 11 januari worden de overstromingen in de Denderstreek en elders besproken in de Commissie Mobiliteit en Openbare Werken van het Vlaams Parlement. Politici van alle mogelijke windrichtingen zullen er vragen stellen aan minister Lydia Peeters. De Denderstreek is een voorbeeld van hoe het misliep. Tegelijkertijd liggen de oplossingen voor het grijpen. Vzw Climaxi kon het MER-rapport inkijken en wil de politici waarschuwen voor een aantal valkuilen.

Terwijl het water in straten en kelders stijgt, geeft de Gewestelijke Omgevingsvergunningscommissie een positief advies voor de vergunning van Ineos Project One. Opvallend hier is dat een vernieuwd advies van Agentschap Natuur en Bos verrassend positiever is dan het vorige. Het positief advies van de GOVC zet nu de deur open voor een nieuwe vergunning voor Ineos Project One. Minister van Leefmilieu Demir kan vanaf nu een goedkeuring geven voor de nieuwe aanvraag.

Nu de klimaattop eventjes achter de rug is en de mediarook wat is gaan liggen, lijkt het moment aangebroken om te bekijken wat de top, met haar 80 000 deelnemers, heeft bereikt. Uit de diversiteit aan commentaren tijdens de top en achteraf lijkt het wel alsof COP 28 een soort Rorsachtest was, waarin iedereen vooral ziet wat er reeds in de eigen mindset zit. Zo vindt EU-commissievoorzitster Ursula von der Leyen de vermelding van een transitie weg van fossiele brandstoffen al een krachtige hefboom. Anderen, zoals het collectief van kleine eilandstaten vinden dit ondermaats. Dit zou de normale gang van zaken kunnen genoemd worden in het trage gangetje van de complexe internationale diplomatie dat dient om allerlei evenwichten te pogen in balans te brengen. De vraag is of dit slakkengangetje te verzoenen valt met de steeds versnellende klimaatcrisis. Een blik weg van de retoriek richting cijfers kan ons misschien helpen een nuchtere analyse te maken.

Elk jaar geeft de sociale klimaatbeweging Climaxi een tijdschrift uit rond visserij en de zee: het in 2015 van Flor Vandekerckhove geërfde HVB. Dit jaar werd het een bijzonder nummer: we kwamen tot de vaststelling dat de Zuidelijke Noordzee compleet leeggevist is. Er zitten amper nog garnalen en krabben, tong en pladijs zijn verdwenen. Of ze zijn er, maar ze worden door grote schepen met flyshoot-netten (3 km lang) opgevist. De kleintjes staan ernaar te kijken en vechten om een bete brood. Ondertussen varen grote trailers met de buit naar de Faeröer om daar ladingen of ticketjes uit te wissen.

Indaver vocht in de zomer van 2022 de verstrenging van haar vergunning voor PFAS aan bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. In oktober 2023 kwam de uitspraak in het voordeel van Indaver. Daardoor vervielen een heel pak strengere lozingsnormen voor PFAS. Indaver vraagt nu opnieuw een bijstelling van haar PFAS-lozingen aan.

Stortplaats De Sterhoek op de grens tussen Zwijndrecht en Kruibeke is een categorie 2-stort voor baggerspecie en niet-gevaarlijk afval. Deze stortplaats is in handen van de Vlaamse Waterweg en kwam in 2022 in de PANO-reportage ‘Vlaanderen vervuilt’. De stortplaats kreeg in februari 2023 fors verstrengde normen opgelegd maar mag nog steeds 4,5 nanogram/l Bisfenol A lozen als ook een verhoogde norm van 5 nangram/l Boor. Verder werd het bedrijf opgelegd om één jaar frequente metingen uit te voeren in het afvalwater voor uranium, kobalt, gebromeerde vlamvertragers, tributyltin, PFAS en andere stevig vervuilende chemische stoffen.

Het Masterplan Kustveiligheid wil onze kust beschermen tot 2050. Hiervoor werden concrete maatregelen per deelgebied vastgelegd, die nu volop in uitvoering zijn. Zand voor deze verstevigingswerken, komt normaalgezien van de zeebodem. De Vlaamse Grondbank en OVAM gaven nu echter de toestemming om zand- en sliboverschotten uit de werken aan de Nieuwe Sluis Terneuzen te gebruiken als vooroeversuppletie – dat is het aanvullen van de zeebodem onder de laagwaterlijn. De milieuorganisaties Climaxi en de West-Vlaamse Milieufederatie geven aan dat het hier niet gaat om een geplande suppletie en vragen een nietigverklaring van alle beslissingen die deze vooroeversuppletie mogelijk maken. Dat er geen Milieueffectrapport, noch een Passende Beoordeling werd opgesteld voor deze vooroeversuppletie stuit hen tegen de borst. Het Kanaal Gent-Terneuzen is een gekend PFAS-gebied. Beide organisaties stappen naar de Raad van State. 

Sinds 2022 is Climaxi begonnen met leden. Zo, met de deur in huis, zo weet u al wat er hier straks aankomt.

We hebben onze werking verder uitgebouwd en mensen aangeworven in de hoop om die via verdere projecten aan het werk te kunnen houden. Simon is onze sympathieke winkelier van Eco & Fair geworden en Michelle werkte voor Climaxi op juridisch en administratief vlak.

Samen zijn wij de ploeg die de bloedonderzoeken in het kader van PFAS erdoor geduwd hebben door zelf aan onderzoek te doen. We zijn de mensen met een hart voor de visserij en de kleine boeren. Samen met onze vrijwilligers, leden en buurtbewoners gingen we in verzet tegen nieuwe nutteloze wegen (N42, Oosterweel, N60) en durfden we bedrijven als Utexbel, Indaver en anderen een halt toe te roepen. We helpen lokale mensen in Stabroek, Brakel, D’Hoppe, Ronse, Kortemark, Kruisem, Oostende en co om op te komen tegen vervuiling.

Op 29 november protesteerden boeren, waaronder Boerenforum, tegen de EU deregulering van GGO’s. Bioboeren verzetten zich tegen tegen deze deregulering omdat de inzet van genetische modificatie de biodiversiteit aantast, de almacht van agromultinationals verder vergroot en neerkomt op greenwashing. We publiceren hierbij het standpunt van onze partner Boerenforum.

De Klimaattop COP 28 in de Verenigde Arabische Emiraten nadert haar hoogtepunt nu de slotverklaring wordt (her)onderhandeld. Zelden waren de gevoelens zo gemengd en stond er zoveel op het spel. Hoewel de ontmoeting van zoveel leiders op een politieke top over de toekomst van de mensheid hoopgevend blijft voor het feit dat internationaal overleg mogelijk is, zijn er ook andere lobbymechanismen aan het werk om wat nodig is - nl. een sterke daling en uitfasering van fossiele brandstoffen - te blokkeren.