De vergunning van de nieuwe ethaankraker van INEOS is vandaag vernietigd. De rechter spreekt klare taal: we hebben nood aan een duidelijk stikstofkader voor zowel industrie als landbouw om ons milieu en klimaat te redden. 

Door de onsamenhangende politiek van de Vlaamse regering komt Vlaanderen terecht in een doolhof van tijdelijke kaders die 1 voor 1 sneuvelen. Op Europees vlak dreigt de natuurherstelwet een lege doos te worden, de klimaatakkoorden van Parijs worden aan de laars gelapt. Ondertussen kiest NVA alvast de kant van de industrie en CD&V voor de boeren. 

Vandaag maakte Indaver bekend dat ex-PFAS-coördinator Karl Vrancken aan de slag gaat als duurzaamheidsmanager. Vrancken loodste de Vlaamse Overheid door de PFAS-storm van 2021 tot eind 2022 en was tot voor kort wetenschapper bij het Vlaams Instituut voor Technologische Ontwikkeling (VITO, een instituut dat onderzoek doet naar technologie en haar impact voor het algemeen belang). Hij en VITO lagen eerder al onder vuur voor hun aanpak van de PFAS-problematiek. Zo zou VITO onder meer te laks omspringen met regulering en vaak belang hechten aan de economische haalbaarheid van oplossingen.

Op 5 juli 2023 kwam het nieuws naar buiten dat Europese Commissie een wetsvoorstel klaar heeft rond haar beleid tegenover genetisch gemanipuleerde organismen (GGO’s). Waar Europa voordien strenge voorwaarden stelde aan genetisch gewijzigde gewassen, wil de Commissie de markt voor GGO’s nu verder opstellen en daarbij verregaande versoepelingen toelaten. Zo zouden grondige veiligheidschecks vervallen. Verder zouden consumenten niet weten dat ze GGO’s kopen en eten omdat een label niet (meer) hoeft. Zo blijven we uiteindelijk in het ongewisse over de samenstelling en kwaliteit van ons voedsel. 

Dit voorstel kadert in het klimaatbeleid van de Europese Unie, dat in deze eerder aan een te late maar alsnog preventieve vorm van symptoombestrijding doet denken. De Commissie gelooft – nu samen met de zaden- en pesticidelobby – dat GGO’s de grillige omstandigheden van de klimaatverandering zullen kunnen doorstaan. Daarbij gaat het voornamelijk droogteresistentie of te ‘natte’ omstandigheden die gewassen kunnen verzwakken of oogsten doen mislukken.

Het uitroeien van miljoenen walvissen is verwoestend geweest voor het mariene milieu. De destastreuze afname van het aantal walvissen in de loop van de laatste eeuwen heeft ook de visstanden doen afnemen. U leest het goed. Hoe meer walvissen, hoe meer vis. Ze zorgen er juist voor dat er meer krill en vis komt. Dit wordt ook wel de krill paradox genoemd. Meer en belangrijker nog, ook inzake klimaatverandering is de walvis cruciaal. Lees de gastbijdrage van Pieter Vermeersch voor het Climaxi Visserijblad 2022 nu online.

Gegarandeerde winsten voor Engie, onzekerheid voor de gemeenschap

Met veel trompetgeschal werd vorige week de nucleaire deal aangekondigd. Er zou een akkoord zijn tussen de regering en Engie - of is het andersom? De twee 40 jaar-oude kernreactoren Doel 4 en Tihange 3 worden met 10 jaar verlengd. Engie krijgt een dubbele beloning. Er wordt een gegarandeerde elektriciteitsprijs voorzien. Bovendien wordt de verantwoordelijkheid voor het kernafval aan de staat overgedragen voor een éénmalig bedrag. Tweemaal kassa voor Engie. Tweemaal betalen door de gewone mensen. Geen wonder dat het aandeel van Engie na deze aankondiging de hoogte inschoot.   

Fluxys heeft in ons land het monopolie op gasleidingen. Haar kernactiviteiten bestaan uit het transport van van aardgas, de opslag en overslag van LNG en de ondergrondse reserveopslag van aardgas. Dit maakt dat Fluxys zowel op het vlak van energieonafhankelijkheid als in de klimaattransitie een cruciale rol speelt. Bovendien stelt zich de vraag hoe Fluxys, als beursgenoteerd bedrijf met een grote overheidsparticipatie, transparant en democratisch georganiseerd kan worden in functie van het algemeen belang? Is Fluxys klaar voor de toekomst? Climaxi dook in het onderwerp en sprak met mensen van Bond Beter Leefmilieu, PVDA en Groen die dit dossier opvolgen.

PFAS werd gevonden op vele plaatsen in Vlaanderen. Op sommige plekken werden hoge concentraties van deze forever chemicals gevonden in de bodem, het grond- en/of oppervlaktewater. Op enkele van deze vervuilde plekken - zoals in Ronse, Stabroek en Kruisem - organiseerde Climaxi samen met buurtcomités en artsen bloedonderzoek voor bewoners. We houden PFAS op de agenda want de chemische vervuiling gaat niet weg - niet uit de omgeving, niet uit de mensen.

PFAS is ook complexe materie en Climaxi werkt daarom samen met specialisten. Onder hen de Nederlandse toxicoloog en internationaal PFAS-deskundige Jacob de Boer en meester Isabelle Larmuseau, topadvocate in omgevingsrecht. Voor het recente nummer van Climaxi Magazine brachten we beiden samen voor een interview: hoe zit het nu met die PFAS in Vlaanderen?

Vandaag donderdag 29 juni organiseert de Administratie Wegen en Verkeer een infonamiddag rond de aanleg van een rondweg langs de N42 in Sint-Lievens-Esse. Gisteren vernietigde de Raad van State Het GRUP (Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoerings Plan) voor de verbreding van dezelfde weg tussen Zottegem en Wetteren. Daar wordt voor 2026 geen schop in de grond gestoken.

Het PFAS-bloedonderzoek van vzw Climaxi en een aantal lokale buurtcomités bracht in de eerste twee plaatsen (Kortemark en Kruisem) een vijftigtal mensen samen. Zij laten vrijwillig een bloedmonster nemen en controleren de eigen pfas-waarden. In een brief die het Departement Zorg stuurde naar de organisatoren, lokale overheden en de eerstelijnszones wordt het initiatief nu afgeraden. Je kan dit onderzoek steunen door een bijdrage op rekening van vzw Climaxi BE40 0016 3236 1163, met vermelding bloedonderzoek.

De vergunning van Indaver om PFAS en andere chemische stoffen te lozen, liep af op 18 juni 2023. De afvalverwerker beschikt vandaag niet over een verlenging van deze vergunning terwijl ze nog PFAS in het Scheldewater loost. Daarnaast blijft het onduidelijk hoeveel PFAS er via de schouw van Indaver verspreid worden. In dit artikel lichten we de zorgelijke situatie rond Indaver nog eens toe - meteen ook de reden waarom Climaxi bloedonderzoek opzet naar de aanwezigheid van PFAS bij burgers uit de naburige gemeente Stabroek.