N60 en N42 opnieuw op tafel.

De N60 is een nationale weg die Gent verbindt met Henegouwen en Valenciennes in Frankrijk. Onder meer in Ronse loopt de weg door het stadscentrum. Daarom bestaan er reeds zo’n 60 jaar plannen om de N60 rond Ronse te leiden. Maar even oud als de plannen zijn het protest en de actiecomités die zich verzetten. In de hoop het project nu toch rond te krijgen werd Rond Ronse opgericht, dat de bedoeling heeft om verschillende trajecten te onderzoeken samen met de stakeholders. Zij zijn nu klaar met hun werk. Drie pistes werden weerhouden en die worden voorgelegd aan de Vlaamse regering die begin 2022 zal beslissen welk traject de voorkeur geniet.

Dichtste wegennet.

Dat ons land zowat het dichtste wegennet ter wereld heeft, en dus ook zowat het meest moet geïnvesteerd hebben daarin, blijkt uit de cijfers: zo’n 5 kilometer weg per vierkante kilometer oppervlakte. We dulden daarmee enkel dwergstaatjes als Monaco, de Marshalleilanden of Bahrein voor ons op de wereldranglijst (waarbij we niet uit het oog mogen verliezen dat het Vlaamse wegennetwerk veel dichter is dan het Waalse). Het volgende Europese land Nederland op die ranglijst, heeft zo’n 3 kilometer weg per vierkante kilometer. Deze prestatie zou niet mogelijk zijn zonder de nodige politieke ijver: zeldzaam zijn de Vlaamse politici die geen strook beton op de polder, klei- dan wel zandleemgrond hebben willen pleuren.

De vaste argumenten daarbij zijn steevast economische ontwikkeling, verkeersveiligheid, leefbaarheid of oplossen van files. Let wel: het verkwisten van miljoenen belastingsgeld om de kans een machtig bouwbedrijf te sponsoren telt hier niet als geldig argument voor het brede publiek. Evenmin als internationale wetenschappelijke onderzoeken rond corruptie die grote publieke infrastructuurwerken als extra risico aanduiden van tel zijn. Het staat overigens buiten kijf dat die vele kilometers weg veel missing links kennen: stukjes weg die niet verbonden zijn. Hoe groter het aantal wegen hoe meer missing links lijkt het adagium.

N60

Ook voor de N60 was het belangrijkste argument in oorsprong economische ontwikkeling. Een vlot stuk weg om langs te sjezen zou ongetwijfeld extra verkeer genereren tussen Frankrijk en Gent en zo Ronse en haar ondernemers mee opstuwen in de vaart der volkeren. Auto’s werden in die wonderlijke gouden sixties immers ondubbelzinnig gelijkgesteld met vooruitgang. Sindsdien waren er oliecrisissen, een klimaatcrisis, een explosie van autogebruikers die dagelijks vrolijk naar elkaar wuiven in kilometerslange files, de ontdekking van fijn stof met haar gezondheidsrisico’s, het besef dat biodiversiteit belangrijk was, en dat teveel beton voor overstromingen zorgde.

Dat maakt het anno 2021 voor de gemiddelde Vlaamse politicus die een grijze streep wil trekken door gindse bosje iets moeilijker om dit te verantwoorden aan het kiespubliek. Zeker omdat er in allerlei eigen beleidsverklaringen vaak lippendienst wordt bewezen aan de erkenning van deze problematieken. Daarnaast durft Meneer Raad Van State in ons land wel eens de neiging hebben de politiek aan haar eigen principes te houden. Een zaak die politici niet altijd fijn vinden en reden waarom ze Meneer Raad van State wat graag  zouden kortwieken. Intussen lijkt ook de lokale politiek in Ronse te beseffen dat toverwoorden als economische groei of autogemak niet langer de magie van eertijds hebben.

De hoofdargumenten voor de nieuwe weg zijn nu verkeersveiligheid, levenskwaliteit en het vermijden van zwaar verkeer. Volgens de mensen van het lokale actiecomité “Geen streep door Ronse” is dit echter een schijnargument. Volgens de uitgevoerde tellingen zou er immers niet veel extra zwaar verkeer door het centrum van Ronse rijden. Zij menen ook dat kleine ingrepen elders het doortrekken van de N60 overbodig maakt. Om het lang aanslepende dossier te deblokkeren werd er gekozen voor inspraak. Het departement omgeving en een werkvennootschap richtten ‘Rond Ronse’ op. Er werd in dialoog gegaan met verschillende belanghebbenden: lokale besturen, organisaties, actiecomité’s.

Rond Ronse stelt het project te willen aangrijpen om te zorgen voor het versterken van het landschap en het verbeteren van de natuur. Is dit een schaamlapje van de overheid om het oude Urbanusgrapje waar te maken: “Als je een weg trekt door een bos heb je twee bossen. Als je er acht wegen door trekt een oerwoud”? Actiecomité Geen streep door Ronse lijkt alvast deels tevreden over het inspraak proces. Maar houdt haar hart vast voor de komende beslissing door minister Peeters. Rond Ronse reduceerde een resem trajecten nu tot drie overblijvende alternatieven. Dat de nuloptie om geen nieuwe weg aan te leggen niet werd weerhouden wordt door sommigen alvast betreurd. Het lijkt zo alsof de aanleg een soort a priori was reeds bij aanvang van het proces, hoewel de nieuwe klimaatengagementen van Vlaanderen haaks lijken te staan met grote infrastructuurinversteringen in autowegen, waarbij is aangetoond dat nieuwe infrastructuur leidt tot een  verhoging van autoverkeer.

Toch kunnen twee van de drie trajecten die voorliggen de voorkeur wegdragen van Geen streep door Ronse. Woordvoerder Frank Vercleyen: “Als er gekozen wordt voor één van de beide optiesmet ondertunneling, drinken we champagne. Als er gekozen wordt voor het zogenaamde centraal traject, dat grotendeels het vroegere tracé bovengronds volgt dan gaan we ons moeten beraden over verdere stappen.” Hoewel de beslissing binnenkort wordt genomen door de Vlaamse regering, mogelijks al in januari, blijft het een open vraag wanneer de eerste spadesteek effectief zal plaatsvinden. De kost voor 5 kilometer autoweg, 220 miljoen euro, is niet gering zodat de kans bestaat dat in de huidige economische context met veel financiële druk op onze overheden de benodigde middelen niet gereserveerd zullen raken op de Vlaamse begroting.

Mogelijks komen we zo toch automatisch terecht bij kleinere, meer bescheiden, ingrepen. In de aanloop naar de beslissing kan je nog de actiegroep “Geen streep door Ronse” steunen door hun petitie te tekenen.

N42

Een boogscheut verder, in Herzele en Oosterzele probeert men dan weer de N42 om te leiden of recht te trekken. De aanleg van vier rijstroken in Oosterzele, na de afrit van de autostrade te Wetteren, ligt nog op het bureau van de Raad van State, na een klacht van de buurtbewoners.

Eerder vernietigde de Raad voor Vergunningsbetwistingen, nog zo een fijne Mijnheer, de omleiding van het tracé in Herzele af. De Raad volgde de lokale bezwaarindieners en vzw Climaxi toen die stelden dat beide projecten één geheel vormen en dus gezamenlijk moeten behandeld worden in plaats van in stukjes. Daar was de Raad van State, het na beroep van de Vlaams Regering, dan weer niet mee eens. Die schorste die beslissing, zodat alles nu weer naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen moet. Die moet dan een nieuw oordeel vellen. Wordt vervolgd.

Sammy Roelant/Filip De Bodt