Nyéléni brengt 600 voedselactivisten en producenten samen.

In Cluj-Napoca ging eind oktober het derde congres van het voedselnetwerk Nyéléni door. Een zeshonderdtal voedselproducenten en activisten uit de ganse wereld legden er de basis voor een verdere samenwerking. Climaxi maakte er opnames voor de film “Fish & Farm”. De Belgische delegatie kwam gesterkt terug naar huis.

Het is altijd wat afwachten bij dit soort van internationale conferenties: pakt de mayonaise of niet?  Wordt er oeverloos vergaderd of komt het tot belangrijke beslissingen? Het voedselnetwerk Nyéléni ontstond uit Friends of The Earth Europe, ATTAC Europa, de internationale boerenvakbond Via Campesina, Oxfam en tal van kleinere organisaties. Zij kwamen de eerste keer samen in 2007 te Mali, ter gelegenheid van de jaarvergadering van de VN- organisatie FAO. Toen deed zelfs het WWF nog mee. In 2011 werd een verklaring opgesteld rond voedselsoevereniteit, waarin boeren het recht krijgen om het land zelf te gebruiken en te beheren, in plaats van de bedrijfswereld. Er kwam  een actieplan om dit in de praktijk te brengen.

Dit jaar wilde men dat plan concreet uittekenen. Overal in de wereld ontspaan spontane initiatieven die een alternatief proberen op te bouwen tegen de malbouffe en het wegduwen van kleine producenten uit de markt: van boerenmarkten tot anti-CETA-acties, van voeselteams die samen hun bevoorrading organiseren tot producenten die zich groeperen.

Zéér concreet is dat actieplan misschien niet geworden, maar heel wat mensen hebben hier pakken energie opgedaan. Wetenschapster en activist Barbara Van Dyck: “Hier zijn ongelofelijk veel contacten gelegd. Misschien is de oorspronkelijke planning er niet uit gekomen, maar iedereen heeft massa’s contacten opgedaan. Zelf heb ik in een groep wetenschappers gewerkt aan het opzetten van betere contacten en een netwerk.” De Belgische delegatie bestond uit mensen van Oxfam, het Boerenforum, lokale producenten en Franstalige actievoerders. Ook zij spraken af om mekaar op de hoogte te houden van hun verschillende acties. Een heel mooie stap als je vertrekt van het idee dat het zogenaamde Noorden en Zuiden samen zullen moeten recht staan tegen een systeem dat iedereen onder de knoet houdt.

Stanka Becheva (Friends of The Earth) was medeorganisator en komt vol energie terug: “Er zat veel power in de discussies en er was een groot aantal mensen aanwezig uit verschillende hoeken: boeren, werknemers uit de voedsel- en landbouwsector, vakbondsmensen, onderzoekers, activisten, vissers, herders, inheemse volkeren, consumenten, mensenrechtenverdedigers en NGO’s. Dit forum toonde ons dat we veel sterker kunnen zijn als we echt samenwerken. Uit de discussies moeten sterke acties komen die het vernietigde voedselsysteem opnieuw kunnen recht trekken.” Climaxi filmt voor nieuwe documentaire Climaxi interviewde vooral producenten uit het vroegere Oostblok. Zij klagen meestal over het gebrek aan grond en de moeilijke bureaucratische molen. In de communistische periode zette de overheid in op grootschalige en coöperatieve landbouw die wel opbracht maar weinig duurzaam was. Bij de omwentelingen maakten structuren plaats voor een chaos,  en werden die landerijen meestal terug gegeven aan de vroegere eigenaars, met alle gevolgen van dien: te grote versnippering, mensen die men niet terug vindt, speculatie én… de maffia die zijn rol begint te spelen. In de film zelf gaan we daar dieper op in.

Daarnaast legden we contacten met de Franse Conféderation Paysanne. Zij voeren de laatste maanden actie in België tegen de Fermes des Mille Vaches. Deze grote onderneming wil in Frankrijk  boerderijen van duizend melkkoeien opzetten en drukt op die manier de kleine boeren dood. De Belgische melkverwerker Milcobel was bereid deze grote speler als klant te nemen maar zag daar opnieuw van af na een aantal acties waarbij de stop van een aantal camions melk gehaald werd.

In de rand van de conferentie vonden nog wat culturele activiteiten en een boerenmarkt plaats. Een welkom initiatief in Cluj, waar het leven in het stadscentrum bepaald wordt door 4 grote shoppingcentra die de mensen tot 22 uur ’s avonds animeren én een leeg historisch centrum waar zéér weinig activiteit te bespeuren valt. Het effect van een paar U-placekes…

Arthur Follebout Filip De Bodt