VIB: Kandidaat Greenwash Award

De laatste jaren worden pers, politici en publiek opgevreeën om helemaal voor Genetisch Gemanipuleerde Organismen (ggo's) te kiezen. GGO's zijn veilig én duurzaam, zo luidt het, een zegen voor boer en milieu, de beste manier om honger uit de wereld te helpen, en het enige antwoord op de globale klimaatverandering. Wie niet meestapt in dit verhaal, wordt dan aanzien als medeverantwoordelijk voor de honger en ellende in de wereld, als een klimaatcrimineel, als een naïeve hippie, of onwetende, in het beste geval.

Dergelijke retoriek komt niet voort uit de marketingafdeling van Monsanto, maar uit de officiële communicatie van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB), gevestigd in de 'Biotech Valley' te Zwijnaarde bij Gent. Het is ook het VIB die de communicatie en organisatie verzorgt van de recente Wetterse ggo-veldproeven met aardappelen, maïs en, vanaf 2014, nieuwe populieren.

Het VIB is een samenwerkingsverband tussen Universiteit Gent, KU Leuven, Vrije Universiteit Brussel en Universiteit Antwerpen. Zij is echter bijlange niet het “onafhankelijk onderzoeks-instituut”, waar zij zich zo graag voor uitgeeft.

Toegegeven, VIB doet haar werk goed. In wederdienst voor de meer dan 40 miljoen euro die zij jaarlijks krijgt van de Vlaamse regering, tracht VIB zoveel mogelijk samenwerkingen aan te gaan met de grootste bedrijven, en zo snel mogelijk commerciële toepassingen te helpen ontwikkelen van haar onderzoek, zowel in de wereld van de Big Pharma, als in die van de Zaadmultinationals. Een ' return on investment' krijgt zij dan onder meer via 'wetenschappelijke samenwerkingen', via het creëren van 'spin offs', en door het verkopen van octrooirechten aan industriële partners. En dat zijn niet de minste.

De grootste financiële samenwerking heeft het VIB met BASF, waar zij meehelpt met het in kaart brengen en patenteren van de meest interessante (lees: winstgevende) 'klimaatgenen', in nauwe samenwerking met ... Monsanto. Daarnaast helpt zij Bayer met het ontwikkelen van planten die, toevallig (?), resistent zijn tegen glufosinaat, een gif van ... Bayer. De laatste jaren werd ook duidelijk dat een ander, zeer winstgevend, Bayer-gif, neonicotinoïden, mee verantwoordelijk is voor de bijensterfte in onze contreien. Bayer doet er echter alles een hangend verbod hierop tegen te houden. Devgen is tenslotte één van de spin offs van VIB en, dankzij de aanvoer van durfkapitaal, een snelle groeier in de biotech wereld. Zo kocht zij vorig jaar van Monsanto haar Indische hybride rijst-variëteiten over.

Om maar te zeggen: VIB heeft vreemde bedgenoten.

Tot daar aan toe.

Het VIB verdient de Greenwash Award dubbel en dik omdat ze naar pers en publiek toe steeds opnieuw de rol van onafhankelijk wetenschappelijk onderzoeksinstituut speelt, terwijl dit in haar denken en doen geenszins het geval is. VIB maakt de macht van de gif- en zaadmultinationals groter, door genetische manipulatie valselijk als onschadelijk te omschrijven, door hun bedrijfspropaganda als objectief-wetenschappelijk voor te stellen, door mee te werken aan de verdere patentering van ons levend erfgoed, en door samen met deze multinationals te pleiten voor verdere uitholling van de ggo-regelgeving en het voorzorgsprincipe. VIB geeft zichzelf het predikaat van beschermer van boer, milieu en klimaat, maar dertig jaar biotechnologische toepassingen tonen ons net het tegenovergestelde: meer gebruik van pesticiden, meer pesticideresistentie bij onkruid, genetische verschraling, meer honger en ontbossing, en meer afhankelijkheid van de boeren in Noord en Zuid. Dergelijk palmares, zonder oogknipperen, alsnog willen greenwashen, verdient een prijs. Field Liberation Movement