Klimaatswijziging: nog meer overstromingen.
Het water staat Vlaanderen dit weekend weer tot aan de lippen. Overstromingen worden voorspeld en nipt afgeblazen. Als er niets gebeurt dan ziet het er binnen afzienbare tijd nog slechter uit. Wetenschappers van de KUL publiceren in het boek ‘Bridges over Troubled Waters’ hun bevindingen.
De onderzoekers Victor Ntegeka, Patrick Willems en Thomas Vansteenkiste onderzochten de mogelijke effecten van klimaatwijzigingen op onze rivieren en stroombekkens.
Die zijn al zéér kwetsbaar voor de afvoer van water. Vlaanderen zit regelmatig met de voeten in het water. Dat heeft o.m. te maken met de dichte bebouwing en het verder betonneren onder
én boven de grond: nergens zijn er zoveel wegen, gebetonneerde parkings én rioolautostrades die de neerslag zo snel mogelijk afvoeren naar die punten waar het niet meer verder kan. Politici reageerden daar in Vlaanderen zéér bizar op en maakten doorgangen voor water die het eigen dorp droog zetten maar de stroomafwaartse gebieden nat. Rivieren werden rechtgetrokken, overstromingszones droog gelegd en later opnieuw voorzien van kunstmatige ‘wachtbekkens’. De ene bouwt stuwen en draait ze open om de andere in het nat te zetten. Politici lieten toe dat er gebouwd werd in overstromingszones. Er wordt makkelijk gewezen naar de burger die ergens gaan wonen is, maar men vergeet dat het niet die burger is die plannen opstelt en vergunningen uitreikt. Het is ook niet die burger die blijft vergunningen uitreiken in overstromingszones.
De gevolgen zijn navenant: in 2010 raamde men de schade door overstromingen alleen al in de provincie OostVlaanderen op ongeveer 50 miljoen €. Verzekeringen denken er aan de regelgeving te verstrengen of de premies op te trekken en pleiten voor verplichte preventiemaatregelen door de verzekerden.
De wetenschappers gingen nakijken wat er ons de komende honderd jaar te wachten staat, op basis van de meest objectieve klimaatvooruitzichten. Men bestudeerde hydraulische bekkens, neerslag en goot een aantal gegevens in computermodellen.
Daarbij vertrok men van drie algemeen aanvaarde toekomstmogelijkheden: het nat scenario (natte zomers/natte winters), het gewone scenario dat we nu kennen (natte winters/droge zomers) en een droog scenario (droge zomers/droge winters). Alle scenario’s behoren tot de mogelijkheden, o.m. afhankelijk van de temperatuurstijging.
De verkregen resultaten wijzen er klaar en duidelijk op dat er grote gevolgen op komst zijn en dat enige preventiepolitiek nodig is.
Zo brachten de wetenschappers de situatie van de Dender in kaart. Wat Geraardsbergen betreft geeft dit een complete verdroging voor de meeste beken, de Dender én de nabijgelegen weilanden, tuinen en akkers. In de twee andere scenario’s verergeren de overstromingen: ganse dorpscentra komen onder water te staan én de hoogte van het water stijgt her en der tot rond de twee meter.
Tijd dus om aan de alarmbel te trekken en er bij politici voor te pleiten dat er een gemeenschappelijke visie komt voor ganse stroombekkens, over de taalgrens heen. Vanuit die visie zal men moeten aanpassingswerken doen. Men dient er evenwel rekening mee te houden dat ingrepen effect hebben op ganse bekkengebieden: wie pleit voor hogere dijken in Geraardsbergen, zet Ninove onder water…doe zo een aantal kilometers verder en je komt in de Schelde terecht. Er zal dus moeten gezocht worden naar andere mogelijkheden. De auteurs van het artikel denken dat we voor een deel zullen moeten leven mét méér water in de straten en dat het dus belangrijk is te kiezen voor andere modellen van straataanleg. Daarnaast kan men opkomen voor het opbreken van het beton, bijkomende wachtbekkens enz…
Indien men hierbij niet kiest voor een consequent vooruitziend klimaatbeleid met sterke klemtoon op het terugdringen van de CO2-emissie, dan zet men eigenlijk zichzelf onder water.
Filip De Bodt
In ‘Bridges over Troubled Water’ worden verschillende waterprojecten en onderzoeken toegelicht (van kunst tot wetenschap) . Het boek kost 25 € en werd uitgegeven bij ASP-uitgevers. U kan het boek bestellen bij Climaxi via het contactformulier