Z.O.-Vlaanderen: Uplace 2 op komst.

De Z.O.-Vlaamse stad Geraardsbergen is opnieuw in de ban van een shoppingcenter, een soort van Uplace voor de Oudenbergstad. Men wil een winkelcentrum plannen aan de ‘Unal-site’, een terrein met de restanten van industriële activiteit van de vroegere luciferfabriek Swedish Match. Het terrein is gelegen aan de Gaverstraat 35 te Overboelare en wordt omringd door de Dender (N), het stadsmagazijn (O), de industriezone UNAL-park (W) en de Gaverstraat (Z). Dit wekt onrust in de Oudenbergstad. Buurtbewoners, handelaars en milieuvrienden vrezen voor een verkeersinfarct.

Zowel het Milieu-Effecten-Rapport uit 2014 als de Provinciale commissie voor ruimtelijke ordening, melden dat het wegennet het verkeer naar retail op de Unal-site niet aankan. Zware publieke investeringen, door de verschillende betrokken wegbeheerders, zijn noodzakelijk om dit privé-project mogelijk te maken. De Administratie Wegen en Verkeer voorziet in elk geval geen budget hiervoor.

Uit het MER blijkt dat de verkeersveiligheid en de verkeersleefbaarheid zeer negatief beïnvloed zullen worden door het aangevraagde project. Gevaarlijke kruispunten situeren zich in het centrum langs de as van de Verhaegenlaan waar nu al files ontstaan ter hoogte van het kruispunt met de Lessensestraat. Aangegeven cijfers met een wachtrij van 11 wagens bestaan nu reeds. In het Milieueffectenrapport (MER) wordt eveneens aangehaald dat files langs de Guilleminlaan van ca. 700 meter of 110 wagens onvermijdelijk zullen zijn. Dit is vanaf het Oudenberghof (kruispunt Edingseweg) tot aan Villa Wilson (exact 700 meter). Dit is totaal onverantwoord. Het rapport verwijst ook naar een drastisch verhoogd risico op ongevallen. Het project verhoogt de risico’s voor de zwakke weggebruikers, in de directe omgeving en toegangswegen, waar de huidige infrastructuur reeds onvoldoende is.

Het project werd al eens afgekeurd op basis van een onvolledig MER-rapport en toch probeert men nu opnieuw een bouwvergunning aan te vragen, met een nieuw milieurapport als basis. Tussen beide rapporten is er bijzonder weinig verschil. De oppervlakte blijft dezelfde en de infrastructuurproblemen in de stad blijven ook. Dit afkeuringsbesluit meldt dat de Unal-site op al haar facetten dient onderzocht te worden en uitvoerig gemotiveerd, rekening houdende met de gekende verkeersproblematiek. Bijgevolg kan het college juridisch geen vergunning toekennen.

Het goedkeuren van een winkelcentrum op de Unal-site zou ook ingaan tegen de adviezen van de eigen dienst economische zaken van de stad Geraardsbergen (19/10/2015) die zich vragen stelt bij de invulling van het winkelcentrum: de huurders zijn namelijk niet aangetoond door de aanvrager, wat een noodzakelijke vereiste is. Verder wijst het advies op de invloed op de bestaande leegstand, die al boven het Vlaamse gemiddelde ligt; ook de verhoudingen van de voorziene winkeloppervlakten zijn hoger dan de provinciale gemiddelden. Terloops willen we melden dat de winkelketen FUN vandaag aangeeft dat zich in het voorziene winkelcentrum wil vestigen, wat een leegloop van een groot complex in het centrum tot gevolg heeft. Er zijn geen garanties dat deze locatie in het stadscentrum een volwaardige invulling zal krijgen.

Op de website van de aanvrager ( www.groepvanhee.be) is sprake van een totale verhuurbare oppervlakte van 16270 m., net zoals in de bouwaanvraag. Algemeen gaat men er van uit dat het stadsbestuur de vergunning zal weigeren omdat er niks nieuws in het milieurapport staat tegenover de vorige afgekeurde versie van het rapport.

Er zijn geen resultaten beschikbaar van enig bodemonderzoek betreffende de mogelijke en hoogstwaarschijnlijke verontreiniging van de ondergrond. Het betreft hier wel de site van een vroeger bedrijf waar schadelijke producten (o.a. zwavel), voor mens en natuur, werden verwerkt. Een positief advies kan niet afgeleverd worden zonder een bodemattest waarin gebruikte methodes en onderzoeken staan beschreven en dat de veiligheid voor de gezondheid garandeert. Ieder volgende toekenning van vergunning is bijgevolg onmogelijk.

De gebouwen op de site zijn restanten van een bedrijf met historische betekenis voor de Geraardsbergse bevolking: luciferfabriek Swedish Match. Ze maken deel uit van een onvervangbaar industrieel erfgoed van internationale waarde. Het slopen van deze gebouwen is gelijk aan het wissen van de restanten van de Geraardsbergse industriële geschiedenis en een mogelijke culturele troef. Bezwaarindieners wensen dat de culturele/geschiedkundige invulling, mee wordt overwogen/bestudeert in de mogelijke herbestemming van de site, opgenomen in het nieuw op te stellen PRUP.

Geraardsbergen heeft ervaring met handelscentra. Eind de jaren zeventig keurde de overheid een Shoppingcenter goed op de flanken van de Oudenberg. De aanslag op deze heuvel ligt er zoveel jaar later uitgeblust en gehavend bij. Een tweede poging lijkt dan ook onhaalbaar in Geraardsbergen, tenminste als men er zijn hoofd daar een beetje bijhoudt.

Filip De Bodt